Nietypowe zupy rybne (1)












Zupa rybna po włosku - Hal leves olaszosan (ITA,HUN)

Kuchnia niby włoska, ale przepis ze starej, węgierskiej książki...
Co prawda, nie jest to recepta na sto procent bograczowa, ale na pewno warta uwagi!




»•«


  • 75 dag ikry z karpia
  • głowa szczupaka lub karpia
  • 20 dag masła
  • 1 cebula
  • 2 marchewki
  • 1 pietruszka
  • 5 dag selera
  • 5 dag kalarepy
  • 2 łyżki mąki
  • 2 ugotowane ziemniaki
  • 3 l wywaru z łupin zielonego groszku
  • 0,3 kg ziemniaków
  • 2 dl śmietany
  • 3 jajka
  • sól
  • pieprz
  • liść laurowy
  • ocet



»•«


Połowę masła roztapiamy w bograczu.
Warzywa czyścimy, myjemy i kroimy w kostkę.
Do gorącego masła dodajemy warzywa i głowę ryby (może być kilka mniejszych). Smażymy, dopóki składniki nie zaru­mienią się.

Do garnka dolewamy groszkowy wywar, solimy, przyprawiamy pieprzem i gotujemy do miękkości.
Kiedy warzywa są zupełnie miękkie, wyjmujemy głowę ryby.

Ziemniaki obieramy, kroimy na ćwiartki i dodajemy do rozgrzanego masła. Lekko obsmażamy przy ciągłym mieszaniu. Dodajemy śmietanę, mieszamy i gotujemy do „rozgotowania”, po czym odsuwamy z ognia.
Dodajemy mąkę, żółtka z trzech jajek, sztywną pianę ubitą z białek, solimy i dokładnie mieszamy.

Wylewamy do formy (warstwa powinna być nie grubsza niż palec). Pieczemy w temperaturze 200°C na rumiano.
Po upieczeniu, kroimy w paski lub niewielkie kwadraty.

Przy podawaniu, w talerzach układamy upieczone „ciasto” i zalewamy zupą z kolorowymi warzywami.

Smacznego!

(Na podstawie książki Czifray István: „Magyar nemzeti szakácskönyv”, wydanej w 1816 roku.


Zupa rybna z okolic Révfalu á la wajdelota 1 - Révfalusi regős halászlé 1 (HUN)

„Regős” przetłumaczyłem - ⇒„wajdelota”.
Wydaje mi się, że to najbliższy sens tego słowa... Oczywiście, chodzi tu o średniowiecznego, węgierskiego wajdelotę.
...a co on ma wspólnego z zupą rybną? Nie wiem, może lubił!


  • 1 kg „fragmentów” z ryb (głowy,
    ogony, ości, płetwy...)
  • 1,5 kg karpia
  • 5 dag tłuszczu
  • 1 duża cebula
  • 2 zielone papryki
  • 2 pomidory
  • 20 dag włoszczyzny
  • 50 dag ziemniaków
  • 2 dl białego, wytrawnego wina
  • 2 dl śmietany
  • sól
  • ostra papryka (np. czereś­nio­wa)
  • czerwona, słodka, mielona paryka
  • listek laurowy



»•«


Karpia ⇒odfiletowujemy i kroimy na porcje.

W bograczu rozgrzewamy tłuszcz i podsmażamy na nim (na przezroczysto) drobno pokrojoną cebulę.
Dodajemy dwie łyżki słodkiej papryki. Mieszamy, lekko karmelizujemy i dodajemy „fragmenty” z ryb (głowy, ogony, ości, płetwy i pozostałości z filetowania karpia...).

Dolewamy 3-3,5 litra wody i dodajemy pozostałe składniki:

  • pokrojoną paprykę
  • pokrojone pomidory (nejlepiej bez skórki)
  • włoszczyznę
  • ostrą paprykę

Kiedy warzywa są już miękkie, wyjmujemy je z wody.

Wywar przecieramy przez sito.

Bogracz ponownie wieszamy nad ogniem. Dodajemy porcje odfiletowanego karpia, obrane, wymyte i pokrojone w kostkę ziemniaki, wino, listek laurowy.
Gotujemy, dopóki ziemniaki nie będą miękkie (ryby możemy dodać trochę później, ponieważ mogą się rozgotować).
Tuż przed podaniem na stół, dodajemy, wcześniej wyjęte z wywaru i pokrojone estetycznie warzywa.

Już w talerzach lekko zabielamy gęstą śmietaną! Smacznego!

Zupa rybna z okolic Révfalu á la wajdelota 2 - Révfalusi regős halászlé 2 (HUN)
Dlaczego i skąd ⇒„wajdelota” - proszę zobaczyć w poprzednim przepisie.
  • 1,5 kg karpia
  • 3 dag tłuszczu
  • 1 duża cebula
  • 2 zielone papryki
  • 2 pomidory
  • 10 dag włoszczyzny
  • 0,5 kg ziemniaków
  • 1 dl białego, wytrawnego wina
  • 2 dl śmietany
  • sól
  • ostra papryka (np. czereśniowa)
  • czerwona, słodka, mielona paryka
  • listek laurowy
  • czosnek



»•«


Karpia ⇒odfiletowujemy i kroimy na porcje.

Z głowy karpia, ości, płetw, z dodatkiem połowy cebuli i soli, na niedużym ogniu gotujemy wywar.
Wywar jest gotowy, kiedy ości i głowa ryby rozpadają się przy mieszaniu drewnianą łyżką - wtedy taki wywar przecedzamy (możemy go nawet przetrzeć przez sito!).

Drugą połowę cebuli kroimy w drobną kostkę i zarumieniamy na tłuszczu. Dodajemy 1-2 łyżki czerwonej, słodkiej papryki, mieszamy i lekko podsmażamy.
Dodajemy listek laurowy, pokrojone w plasterki warzywa, przyprawiamy pieprzem i dolewamy pół szklanki wina oraz przecedzony wawar.

Gotujemy przez 10-15 minut, po czym dodajemy obrane, umyte i pokrojone w kostkę ziemniaki.

Po 30 minutach do zupy wkładamy porcje odfiletowanej ryby.
Po upływie 10-15 minut zupa jest gotowa.

Podajemy ze śmietaną i spożywamy ze świeżym chlebem!
Smacznego!


Zupa rybna wajdeloty - Regős halászlé (HUN)

Dlaczego i skąd ⇒„wajdelota” - proszę zobaczyć w ⇒jednym z poprzednich przepisów.


  • 1,5 kg odfiletowanego karpia
  • 20 dag cebuli
  • 1 zielona papryka
  • 1 pomidor
  • 1 dl białego wina
  • 1-2 ząbki czosnku
  • 2 dl śmietany
  • 1 cytryna
  • 20 dag włoszczyzny
  • łyżka tłuszczu
  • sól
  • 2-3 listki laurowe
  • pieprz mielony
  • słodka, mielona papryka
  • bułka na grzanki



»•«


Rybę kroimy na małe kawałki.
Cienkie plasterki cebuli podsmażamy w bograczu, na gorącym tłuszczu przez 3-4 minuty. Dodajemy paprykę, mieszamy. Natychmiast dodajemy rozgnieciony czosnek, białe wino, pokrojone w paseczki warzywa, przyprawy i tyle wody, aby przykryła składniki. Gotujemy na półmiękko.

Dodajemy kawałki ryb. Gotujemy jeszcze przez około 30-40 minut (ale staramy się ryb nie rozgotować!).

Przyprawiamy do smaku.
Śmietanę mieszamy z sokiem z cytryny, z odrobiną wywaru i dodajemy do zupy. Zagotowujemy.

Podajemy z kostkami grzanek z bułki. Ozdabiamy zieleniną.

Smacznego!

(Ze zbiorów Lajkó István)


Zupa rybna z wędzoną słoniną - Halászlé füstölt szalonnával (HUN)
  • 1,5-2 kg ryb (w tym jeden większy karp)
  • 15 dag wędzonej słoniny
  • 2-3 cebule
  • 7 łyżek czerwonej słodkiej papryki w proszku
  • 2 mniejsze ziemniaki
  • 2-3 strąki papryki
  • 1 małe pudełeczko przecieru pomidorowego (7 dag)
  • sól



»•«


Powinno się tą zupę gotować z siedmiu gatunków ryb - mniejszych i większych (tak to się robi nad Cisą). Jeżeli jest taka możliwość, to niech wśród tych ryb będzie koniecznie sumik, albo miętus.

Duże ryby kroimy na „plastry”.
Słoninę kroimy w drobną kostkę. W bograczu wytapiamy z niej tłuszcz i na tym tłuszczu podsmażamy lekko cebulę. Dodajemy 1 łyżkę czerwonej papryki, szybko mieszamy i dodajemy 2-3 litry wody.

Dorzucamy drobne ryby, ogony, płetwy, głowy, ziemniaki, strączki papryki i przecier pomidorowy.

Gotujemy do tej pory, aż ziemniaki się rozgotują i wtedy rozduszam je, np. służbową drewnianą łyżką. Do wrzącego wywaru dodajemy kawałki większych ryb. W miarę powolnego gotowania uzupełniamy wodę, dodajemy pozostałą paprykę i przyprawiamy do smaku.
Po kilkunastu minutach można już jeść. Z bogracza, do talerzy, nabieramy zupę bardzo ostroźnie, aby nie zamieszać ości.

Smacznego!


Zupa rybna z węgorza - Angolna halászlé (RUS,HUN)
Ta zupa to jeszcze jeden przykład tej klasycznej, trochę dziś zapomnianej kuchni rosyjskiej, który zadomowiła się w jadłospisach wielu narodowości.
  • 1,5 kg węgorza
  • 4 cebule
  • 3 pietruszki
  • zielona pietruszka
  • koperek
  • szczypiorek
  • kilka ziarenek ziela angielskiego
  • 1 listek laurowy
  • sól



»•«


Zdjąć z węgorza skórę, naciąć ją wokoło głowy, przewlec za pomocą igły przez oczy mocny sznurek lub kawałek drutu, powiesić; odwinąć kawałek skóry, nacinając nożem, uchwycić palcami i ciągnąc w dół. Przed ściągnięciem skóry dobrze jest wymyć węgorza w piasku.

Po wypatroszeniu pokrajać na dzwonka, wymyć, posolić, wysuszyć w ściereczce.

Wlać do garnka wodę, włożyć cebule, pietruszki, przyprawy.
Gdy jarzyny będą miękkie, włożyć kawałki węgorza, posolić do smaku. Po około 45 minutach rybę wyjąć, przełożyć do drugiego garnka, zalać niewielką ilością ugotowanego smaku, dosypać garść pietruszki, koperku oraz szczypiorku i dogotować na małym ogniu, po czym wszystko przełożyć z powrotem do pierwszego garnka z zupą i podawać

Tę zupę podaje się z kluseczkami (⇒galuszką lub grubymi zacierkami).

Smacznego!


Zupa rybna zakonna - Barátleves (...,HUN)
  • 50 dag pokrojonego w plastry (ok. 1,5 cm) karpia
  • 1-2 łyżka masła
  • 1 łyżeczka tartej cebuli
  • 2 łyżki mąki
  • pieprz
  • 1 listek laurowy
  • pęczek zielonej pietruszki
  • sól
  • 1/2 szklanki śmietany
  • 1 żółtko
  • 1 czerstwa bułka



»•«


W bograczu, a gorącym maśle smażymy cebulę. Dodajemy plastry ryby, posypujemy mąką, mieszamy i dolewamy 2 l wody.

Dodajemy przyprawy i posiekaną natkę pietruszki.
Gotujemy przez 15-20 minut.

Żółtko mieszamy ze śmietaną i wywarem z ryb. Dodajemy do zupy i zagotowujemy.
Odstawiamy na 10 minut.

Już w talerzach dodajemy zarumieniną na maśle i pokrojoną w kostki bułkę.

Samczna to zupa i dlatego życzę smacznego!


Zupa rybna „na kaca” 1 - Korhelyhalászlé 1 (HUN)
  • 1 kg ryb (najlepiej drobnych)
  • 5 dag tłuszczu
  • 3 cebule
  • 15 dag marchewki
  • 15 dag pietruszki
  • 1 seler
  • 1 łyżka czerwonej, słodkiej papryki
  • sól
  • 1 szklanka śmietany
  • 1 żółtko
  • ocet
  • 1 listek laurowy
  • 1 łyżeczka cukru
  • bułka na grzanki



»•«


Ryby czyścimy i patroszymy. Jeżeli zrobimy to sprytnie, to nie trzeba ich po patroszeniu myć, a i zupa będzie smaczniejsza.

W bograczu rozgrzewamy tłuszcz i szklimy na nim bardzo drobno pokrojoną cebulę. Dodajemy słodką paprykę, mieszamy i lekko podsmażamy - nie przypalmy, bo będzie gorzko!
Dolewamy około 3 litry wody i zagotowujemy.

Dodajemy pokrojone ryby (z głowami, płetwami, ogonami i jadalnymi „podrobami rybnymi”).
Ryby gotujemy dopóki nie będą się rozpadać.
Dokładnie mieszamy zawartość bogracza i dokładnie rozgniatamy wszystkie składniki, po czym wywar przecedzamy.

Wywar solimy i gotujemy w nim pokrojone w paseczki warzywa.
Przyprawiamy listkiem bobkowym, łyżką octu (lub sokiem z cytryny) i cukrem.

  • Zupę możemy podostrzyć ostrą pap­ryką lub po prostu, pieprzem.

Kiedy warzywa są miękkie, dodajemy śmietanę wymieszaną z żółtkiem i gotujemy jeszcze przez kilka minut.

Podajemy w miseczkach, z kostkami grzanek upieczonymi bez żadnego tłuszczu. Każdą porcję można ozdobić plas­terkiem cytryny i zieleniną.

Mnie się to podoba!
Smacznego!




»•«



Zupa rybna „na kaca” 2 - Korhelyhalászlé 2 (HUN)
  • 2 karpie (łącznie ok. 2 kg)
  • 1 czubata łyżka czerwonej, słodkiej papryki
  • 1 łyżeczka ostrej pasty paprykowej
  • sól
  • 1-2 ziemniaki
  • 6-7 główek cebuli
  • 2 listki laurowe
  • 3-4 dl śmietany
  • sok z jednej cytryny
  • musztarda



»•«


Ryby czyścimy i patroszymy. Jeżeli zrobimy to sprytnie, to nie trzeba ich po patroszeniu myć, a zupa będzie smaczniejsza.

Gotowanie rozpoczynamy tradycyjnie - jak ⇒klasyczną zupę rybną, z tą różnicą, że po przetarciu przez sito, dodajemy liście laurowe i „dajemy” zupie pogotować się około 10 minut.

Na każde 0,5 l zupy przeznaczamy 1 dl śmietany i 1 łyżeczkę soku z cytryny.
Śmietanę i sok z cytryny mieszamy z łyżeczką musztardy oraz łyżką wody, a następnie dodajemy do wywaru z ryb.
Gotujemy przy ciągłym „ubijaniu” trzepaczką.

W końcu gotujemy w zupie posolone, ładne kawałki karpia.

Smacznego!

(Ze zbiorów Klement András)




»•«



Zupa rybna „na kaca” 3 - Korhelyhalászlé 3 (HUN)
  • 1 karp (ok. 1,5 kg)
  • 1 duża cebula
  • 1 świeża papryka
  • 1 pomidor
  • ½ cytryny
  • 1 dl śmietany
  • sól
  • mielony cząber
  • kilka łyżek czerwonej, słodkiej papryki
  • czarny pieprz (w ziarenkach)
  • biały pieprz
  • listek laurowy
  • ⇒kostka zupy rybnej
  • 1-2 dl białego wina



»•«


Obraną cebulę kroimy w plasterki. Razem z pokrojonymi: papryką, pomidorem, listkiem laurowym, 10 ziarenkami pieprzu oraz z ogonem ryby, płetwami i podrobami, zalewamy wodą (1 l), a następnie gotujemy przez 20 minut.

Rybę kroimy na 6 porcji, solimy i odstawiamy.

Ugotowane warzywa, ogon i płetwy przecieramy przez sito. Kawałki ryby i głowę wykładamy do pustego bogracza. Dodajemy wywar wymieszany z przetartym smakiem zupy. Dolewamy tyle wody, aby przykryła zawartość garnka oraz wino; przyprawiamy ⇒kostką zupy rybnej, plasterkami cytryny (przed pokrojeniem, obieramy!).
Zupę koniecznie przyprawiamy mieloną papryką - i słodką, i ostrą. Solimy, dosypujemy łyżeczkę białego pieprzu i cząbru.

Wszystko powoli gotujemy przez 20-25 minut. Na koniec zabielamy śmietaną.

  • Możemy podać z makaronem wstążkami i koniecznie - z białym chlebem. Spożywamy przy białym, wytrawnym winie.

Smacznego!



Zupa rybna „na kaca” 4 - Korhelyhalászlé 4 (HUN)

Oryginalna nazwa tej zupy (nadana przez Lajkó Istvána) to, Savanyú halleves busából vagy amurból, czyli: Kwaśna zupa rybna z tołpygi lub amura. Ponieważ kwaśna, to pozwoliłem sobie nadać jej nazwę na kaca, aby lepiej pasowała do mojej kolekcji.


  • 1 kg amura lub tołpygi
  • 20 dag cebuli
  • 15 dag marchwi
  • 10 dag pietruszki
  • 3 listki laurowe
  • czarny pieprz (3 g w ziarenkach)
  • 5 dag smalcu
  • 6 dag mąki
  • 2 dl śmietany
  • 2 żółtka
  • ocet (winny)
  • sok z 1 cytryny
  • sól
  • kostki z jednej kajzerki



»•«


Sprawioną i ⇒odfiletowaną rybę kroimy na kawałki, które od wewnątrz nacinamy co 2-3 mm, wzdłuż dużych ości aż do charakterystycznego chrupnięcia przecinanej, cienkiej ości Y.
Porcje ryby nacieramy solą o odstawiamy na kilkanaście minut.

Pokrojoną w kostki marchew i pietruszkę zalewamy 3 l wody. Dorzucamy liście laurowe i ziarenka pieprzu. Powoli gotujemy i kiedy warzywa zaczną robić się miękkie, do wywaru dodajemy rybne filety. Gotujemy około 20 minut.
Zupę przecedzamy, usuwamy ewentualne ości.

  • Możemy też wykorzystać odpadki z filetowania - usuwamy je przed przecedzeniem zupy.

Ugotowane filety odstawiamy, a warzywa miksujemy blenderem, lub przecieramy przez sito, po czym, razem z rybami dodajemy do głownego wywaru.

Na skraju paleniska, w niewielkim rondlu, przygotowujemy brązową zasmażkę. Rozcieńczamy i dodajemy do zupy. Zagotowujemy, a następnie zabielamy śmietaną wymieszaną z żółtkami. Ta przygotowane halászlé zakwaszamy octem - według smaku.

Podajemy z kostkami grzanek z bułki lub chleba, raczej białego.

Smacznego!

(Ze zbiorów Lajkó Istvána , inżyniera rybołówstwa.)



Specjalna zupa rybna z amura i tołpygi - Különleges halászlé amurból és busából (HUN)
  • kawałki amura i tołpygi
    (ok. 1 kg)
  • 1 butelka białego, wytrawnego wina
  • 1 pietruszka
  • 1 marchewka
  • 1 seler
  • 2-3 listki laurowe
  • 2 goździki
  • 2 cebule
  • 1-2 ząbki czosnku
  • szczypta szafranu (lub kurkumy)
  • sól
  • 2 pomidory (lub 2 łyżki przecieru pomidorowego)
  • kilka kawałeczków pomarańczy
  • 2 dl koniaku
  • olej



»•«


W rozcieńczonym lekko osoloną wodą winie gotujemy do miękkości pokrojone warzywa - razem z liśćmi laurowymi, goździkami, szyfranem, pomidorami i kawałeczkami pomarańczy.

Kawałki ryb solimy.
Cebulę kroimy w drobną kostkę i podsmażamy ją na oleju. Dodajemy ryby, koniak i dusimy przez kilka minut.

Do duszonych ryb dolewamy, winny wywar z warzyw (najlepiej to zrobić przez sito) i gotujemy jeszcze przez 30 minut.

Podajemy z grzankami.

Smacznego!

(Ze zbiorów Lajkó István.)


Nizinna zupa z amura - Halleves alföldiesen amurból (HUN)
  • 1 kg amura
  • 20 dag cebuli
  • 10 dag smalcu
  • 6 dag mąki
  • 30 dag ziemniaków
  • 10 dag zielonej papryki
  • 15 dag pomidorów
  • łyżka słodkiej, mielonej papryki
  • 5 g mielonego pieprzu



»•«


Odfiletowaną rybę kroimy na kawałki o szerokości dwóch palców (kobiecych, czy bardzo męskich?)
Rybą nacieramy solą.
W 4 litrowym bobraczu, na tłuszczu, szklimy drobno pokrojoną cebulę. Oprószamy mąką. Mieszamy i dodajemy obrane i pokrojone ziemniaki. Po minucie dorzucamy pokrojoną paprykę, pomidory i ryby.

Powoli gorujemy i kiedy warzywa zmiękną - zupy jest gotowa.
Przyprawiamy na ostrość i sól oraz poprawiamy kolor (czerwoną, słodką papryką).

Smacznego!

(Ze zbiorów Lajkó István.)


Zupa rybna z amura, gęsta jak sos - Amurleves mártással (HUN)

Trochę dowolne to moje tłumaczenie nazwy potrawy, ale chyba najbardziej najlepiej oddaje charakter tej zupy.


  • 1 kg amura (lub innych ryb)
  • 2 l bulionu (z kostki)
  • 1 dl oleju
  • 10 dag cebuli
  • 5 dag mąki
  • 5 dag bułki tartej
  • 5 g pieprzu czarnego
  • 3 listki laurowe
  • sok z jednej cytryny
  • 5 dl czerwonego, wytrawnego wina
  • sól
  • 1 dag cukru
     
  • Dodatki:
    • gotowane ziemniaki
    • makaron (z twarogiem)
    • krokiety...



»•«


Sprawione ryby kroimy na kawałki o szerokości dwóch palców, obficie solimy i odstawiamy na 2 godziny.
Ryby zalewamy esencjonalnym bulionem i gotujemy do miękkości a następnie wyjmujemy do innego garnka, wazy. Wywar przecedzamy.

W innym bograczu rozgrzewamy olej i zarumieniamy mąkę wymieszaną z bułką tartą. Przyprawiamy liśćmi laurowy­mi, potłuczonym pieprzem oraz sokiem z cytryny. Dolewamy czerwone wino i słodzimy. Możemy też dodać odrobinę ostrej papryki. Gotujemy jeszcze 5-10 minut.

Porcje ryb układamy na talerzach i obficie polewamy sosem

  • Zupa powinna być gęsta, jak sos!
Podajemy z ⇒ziemniakami, ⇒krokietami, ⇒makaronem z twarogiem (!!!), ⇒kluseczkami...

Smacznego!

(Ze zbiorów inż. Lajkó István.)


Zupa rybna z amura - Halleves amurból (HUN)
  • 1 kg amura
  • 2 liście laurowe
  • 6 dag tłuszczu
  • 10 dag mąki
  • 5%-wy ocet (zupa powinna być kwaśna)
  • 2 dl śmietany
  • 2 bułki
  • 20 dag marchewki
  • 20 dag pietruszki
  • 70 dag cebuli
  • pieprz
  • sól
  • 2 dag słodkiej, czerwonej, mielonej papryki



»•«


Ryby czyścimy, ⇒odfiletowujemy i od wewnętrznej strony ostrym nożem przecinamy ości co 2-2 mm.
Wkładamy do garnka i zalewamy wodą i octem (najlepiej w ⇒bogracsu).

Dodajemy drobno pokrojoną cebulę, pieprz, sól i gotujemy na średnim przez ogniu około 40 minut (tyle, żeby kawałki ryb nie rozpadły się, ale były miękkie). Odstawiamy.

Warzywa czyścimy i kroimy w plasterki, dorzucamy do zupy i gotujemy do miękkości w oddzielnym naczyniu, w wywarze z ryby.

Na tłuszczu przygotowujemy jasną zasmażkę, dosypujemy do niej paprykę, pokrojoną zieloną pietruszkę i zalewamy wywarem z ryb.

Na talerzach układamy kawałki ryb i zalewamy zupą.

Podajemy z grzankami z pokrojonego w kostkę białego chleba.

Zupę tę (nie należy do klasycznej kuchni węgierskiej) można przyrządzić oczywiście i w ⇒bogracsu, ale wtedy, gdy ma się odpowiednie zaplecze, kilka garnków, patelnię...
Ilość octu można zmniejszyć, lub zastąpić go sokiem z cytryny, częściowo kwaśnym winem (przepraszam - mocno wytrawnym).

Smacznego!


(Zbiory ProtaSoft 000063)

Siedmiogrodzka zupa rybna - Erdélyi halászlé (HUN,ROM)
  • 1 duża ryba (ok. 1 kg)
  • 1 kg drobnych ryb - głowy, ogony itd...
  • 1 duża cebula
  • duży pęczek zielonej pietruszki
  • makaron wstążki lub ziemniaki
  • szafran (lub tańsza - kurkuma)
  • pieprz
  • sól
  • olej

Ryby skrobiemy i patroszymy. „Cenne podroby rybne” odkładamy do dalszego użycia.

Dużą rybę odfiletowujemy i kroimy na porcje.

W bograczu na gorącym oleju zarumieniamy, właściwie tylko szklimy, pokrojoną w kostkę cebulę.
Wsypujemy łyżkę pieprzu i solimy. Mieszamy i po kilku minutach dolewamy około 2 l wody.

Kiedy woda zagotuje się, dodajemy drobne ryby, głowy, ogony, pozostałości z filetowania...
Bez mieszania, ale z częstym pokręcaniem i wstrząsaniem bograczem, gotujemy przez 30-40 minut.

Wywar przecedzamy. Zagotowujemy i dodajemy ładnie pokrojone filety rybne.
Lekko solimy i wolno gotujemy przez około 45 minut.
Po upływie 25 minut dodajemy makaron lub obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki. Przyprawiamy szafranem (lub kurkumą) i posiekaną zieloną pietruszką.

Jeżeli ktoś lubi, to pod koniec gotowania może dodać mlecz, ikrę, a także szczyptę bardzo ostrej papryki.

Smacznego!


Biała zupa rybna - Fehér halleves (ESP?)

Zupa bardzo nietypowa i może dlatego tak mnie zainteresowała. Podobno ma swe miejsce w kuchni hiszpańskiej... Dokładnie nie wiem!


  • Składniki na 4-6 porcji: 
  • 1 kg filetów z białej ryby (sandacz, ⇒fogasz...)
  • 4-6 grubych kromek białego chleba
  • 3 cebule
  • 3 ząbki czosnku
  • 1 l ⇒wywaru z ryb
  • szklanka białego, wytrawnego wina
  • 2 łyżki posiekanej natki pietruszki
     
  • 2 łyżeczki tartej, cytrynowej skórki
  • 3 łyżki posiekanego tymianku
  • 3 liście laurowe
  • 4 łyżki oliwy
  • 2 łyżki białego octu winnego
  • sól
  • pieprz



»•«


Filety kroimy w kostki 2,5×2,5 cm i wkładamy do dużej misy.
Drobno pokrojone cebule, rozgnieciony czosnek, posiekaną natkę pietruszki, skórkę z cytryny, tymia­nek, liście laurowe mieszamy z oliwą oraz octem winnym i zaprawą tą polewamy filety rybne. Przykrywamy i wstawiamy do lodówki na 1-2 godziny.

Po upływie tego czasu wszystko umieszczamy w dużym garnku (bograczu). Dolewamy ⇒wywar z ryb oraz wino. Solimy i przyprawiamy pieprzem.
Gotujemy na małym ogniu nie dłużej niż 15 minut - to powinno wystarczyć, aby ryby zmiękły, a nie mogą się rozgotować!

Tuż przed podaniem, kromki chleba mocno zarumieniamy z obu stron i układamy w talerzach. Na grzanki wlewamy zupę i natychmiast podajemy.

Smacznego!

  • ...a mnie korci dodać do tej zupy muszle i krewetki.

(W zbiorach ProtaSoft pod numerkiem 000902-HU.)


Fińska zupa rybna - Finn halleves (FIN)
  • 50 dag filetów tuńczyka
  • 1 łyżka masła
  • 2 ziemniaki
  • 2 marchewki
  • 5 dag selera
  • 5 dag zielonego groszku
  • listek bobkowy
  • pieprz
  • sól
  • tymianek
  • mąka
  • 1 żółtko
  • 2 dl mleka
  • 1 dl śmietanki



»•«


Rybę (najlepiej tuńczyka!) kroimy w kostki (2x2 cm).
Ziemniaki, marchew, seler również kroimy w kostki.

Pokrojone warzywa, groszek, ryby i przyprawy zalewamy wodą gotujemy do miękkości.

Z masła i mąki przygotowujemy jasną zasmażkę. Rozcieńczamy ją mlekiem i dodajemy do zupy.

Śmietankę mieszamy z żółtkiem i dodajemy do zupy. Mieszamy i zagotowujemy.

Spożywamy z pieczywem.

Smacznego!


Fińska zupa rybna 2 - Halleves finn módra 2 (HUN,FIN)

Węgierski przepis, ale zupę gotuje się „po fińsku”.


  • 1,5 kg ryb
  • 2 l wody
  • 1,5 kg ziemniaków
  • 2 cebule lub jeden duży por
  • 15 ziarnek pieprzu
  • listek laurowy
  • sól
  • 4 dl śmietany
  • 8-10 dag masła
  • pęczek koperku lub zielona część pora



»•«


Oczyszczone ryby kroimy w plastry.
Ziemniaki obieramy i kroimy w kostki, cebulę (lub pora) - w plasterki.

Do bogracza najpierw wkładamy ziemniaki, potem cebulę (lub pora). Przyprawiamy (pieprz, listek laurowy).
Dodajemy kawałki ryb i układamy na nich kawałeczki masła. Solimy i zalewamy ciepłą wodą.
Doprowadzamy do wrzenia i powoli gotujemy, dopóki wszystkie składniki nie będą miękkie.

Zupę zabielamy śmietaną ( Przed dodniem, śmietanę rozcieńczamy wywarem i dobrze mieszamy. Można dodać łyżeczkę mąki), a na sam koniec dodajemy posiekany koperek, krążki zielonego pora lub i jedno, i drugie.

  • Zupa powinna być przyjemnie pieprzna i oczywiście - estetyczna - zielenina na prawie białym tle ...i kawałki ryb... Możemy ją podać w chlebie!

Smacznego!


Francuska zupa rybna - Francia halleves (FRA,HUN)

Ten oryginalny przepis znalazłem w węgierskim czasopiśmie wędkarskim (Nyári Horgász Magazin 1988), a prezentował to danie, dwukrotny laureat kucharskiej nagrody Oscara, Lukács István.


  • 1-1,5 kg karp
  • sól
  • 2 listki laurowe
  • masło
  • porcja włoszczyzny
  • zielona pietruszka
  • sok z cytryny
  • 1 żółtko
  • 1 dl śmietanki
  • 1 szklanka białego, wytrawnego wina
  • pieprz



»•«


Karpia czyścimy, skrobiemy, ⇒odfiletowujemy i kroimy na kawałki. Ładne, odfiletowane kawałki go­tujemy przez 15 mi­nut w osolonej wodzie (ok.1-1,5 l) z listkami laurowymi.

W międzyczasie, w innym garnku, na maśle podsmażamy pokrojone warzywa. Dodajemy posiekaną natkę pietruszki, so­limy i lekko zakwaszamy sokiem z cytryny. Mieszamy i dolewamy wywar z ugoto­wanych ryb.
Gotujemy przez 5 minut. Dodajemy żółtko rozmieszane ze śmietanką. Mieszamy. Dodajemy wino i zagotowujemy. Przyprawiamy do smaku solą i pieprzem.

Podajemy z grzankami w filiżankach. Do każdej porcji dodajmy po kawałku smakowitej, ugotowanej ryby, ale mo­żemy też ugotowaną rybę zapiec (z tartym serem) i podać oddzielnie, obok zupy...

...tak! Eleganckie to danie!
Smacznego!


Francuska zupa rybna bouillabaisse - Bouillabaisse (francia halleves) (FRA)

Francuska zupa rybna godna wypróbowania.


  • Składniki na 6 porcji: 
  • 1,5 kg różnych ryb (musi być miętus lub sumik)
  • 30 dag małży
  • 30 dag ziemniaków
  • 20 dag cebuli
  • 30 dag pomidorów
  • 2 g szafranu lub pół łyżeczki kurkumy
  • czosnek
  • zielona (świeża) papryka
  • 6 bagietek pokrojonych na kromki
  • Na wywar: : 
  • 1 mlecz (najlepiej dorsza)
  • 20 dag drobnych raków (krewetek)
  • 1 cebula
  • czosnek
  • koper włoski (fenykl)
  • liść laurowy
  • sól
  • pieprz



»•«


1 l wody zagotowujemy z ½ łyżeczki kopru włoskiego, łyżeczką soli, pieprzem, listkiem laurowym, roz­gniecionymi 3 ząbkami czosnku, drobno pokrojoną cebulą, rakami i mleczem. Licząc od zawrzenia gotu­jemy przez 20 minut, po czym odstawiamy.

Bagietki zarumieniamy z obu stron - można w opiekaczu.
Wyrzywa czyścimy, myjemy i obieramy. Z pomidorów, po sparzeniu, zdejmujemy skórkę. Obrane ziemniaki kroimy w ta­larki, pomidory i cebulę w kostki, czosnek - siekamy.

Ryby kroimy (dzielimy) na 12 porcji.

  • Ryby jeżeli trzeba, odfiletowujemy. Usunięte ości i płetwy umieszczamy w zamrażalniku - możemy wykorzystać je potem do innego, rybnego wywaru.

Przygotowany na początku, podstawowy wywar zagotowujemy. Dorzucamy warzywa, przyprawiamy szafranem i cieniut­kimi, przezroczystymi krążkami papryki. Gotujemy przez 10 minut.
Dodajemy ryby, zagotowujemy i ponownie gotujemy 10 minut, ale w międzyczasie otwieramy małże (kilka sztuk pozosta­wiamy nieotwartych), wyjmujemy wnętrza (bez błonek) i na 3 minuty przed końcem gotowania, dodajemy do zupy.

Grzanki z bagietki smarujemy rozgniecionym czosnkiem i podajemy obok talerzy z zupą.

Smacznego!

(Na podstawie przepisu z „Magyar Horgász” 1997/10)


Tuluzka zupa rybna - Touluse-i halleves (FRA)

Warto czasem czytać ulotki z hipermarketów! Ten przepis znalazłem w ulotce sieci Lidl. Wydawcy zapewniają, że zupa pochodzi z ⇒Tuluzy.


  • 40 dag marchwi
  • 20 dag pietruszki
  • 1 cebula
  • sól
  • 2-3 listki laurowe
  • 2 cytryny
  • 40 dag filetów ryb morskich (najlepiej dorsz)
  • 1 dl białego, wytrawnego wina (Tolnai ⇒Chardonnay)
  • 0,5 kg chleba
  • 1 łyżka mąki (pszennej)
  • 2 dl śmietanki
  • 25 dag krewetek (mrożonych)



»•«


Marchew i pietruszkę czyścimy, myjemy i kroimy w ⇒julienne, a obraną cebulę - w plasterki.

Warzywa zalewamy zimną wodą i gotujemy; przyprawiamy listkami bobkowymi, solą i sokiem z połówki cytryny.
Kiedy warzywa są miękkie, dodajemy pokrojone w kostki filety rybne i krewetki.

Zupę zagotowujemy i po minucie zabielamy śmietanką wymieszaną z mąką.
Gotujemy kilka minut i dolewamy wino. Przyprawiamy do smaku i kiedy ryby oraz krewetki są już miękkie, możemy podawać - z grzankami z chleba i dekoracją z kawałeczków cytryn, zieleniny...

Smacznego!

(Na podstawie recepty z ulotki reklamowej Lidl.)


Żurek rybny - Halleves korpaciberével - Bors de peste (ROM,HUN)
  • 1 kg ryb (karp lub sum)
  • porcja włoszczyzny
  • 1 cebula
  • 50 dag pomidorów
  • 1 łyżka tłuszczu lub olej
  • 0,5 l ⇒żuru (może być kupiony)
  • sól
  • pieprz
  • zielona pietruszka
  • lubczyk



»•«


Ryby sprawiamy, myjemy, nacieramy solą i kroimy na mniejsze kawałki, po czym odstawiamy w chłodne miejsce.

Drobno pokrojoną cebulę podsmażamy na tłuszczu. Dodajemy pokrojone w „talarki” warzywa i dolewamy około 1,5 l wody. Dusimy, dopóki włoszyzna nie będzie miękka.
Dodajemy pokrojone w kostkę pomidory.

Zupę gotujemy jeszcze przez kilkanaście minut.
Dolewamy żur, zagotowujemy, po czym dodajemy kawałki ryb.
Powoli gotujemy dopóki ryby nie będą miękkie.

Przed podaniem przyprawiamy do smaku, posypujemy posiekaną pietruszką i lubczykiem.

Smacznego!


Grecka zupa rybna - Görög halleves (Kakavia) (GRC)
  • Składniki na 8 porcji: 
  • 1,5 kg ryb (węgorz, płoć, dorsz, raki, muszle)
  • 3 l wody
  • 2 duże cebule
  • 2 ząbki czosnku
  • 2 pory (tylko białe końce)
  • 1 szklanka pokrojonej marchewki
  • 1 szklanka pokrojonego selera
  • pół szklanki pokrojonej pietruszki
  • pół szklanki oleju
  • 2 szklanki pokrojonych pomidorów (bez pestek i skórki)
  • 2 listki laurowe
  • sól
  • pieprz ziarnisty i mielony
  • zielona pietruszka
  • tymianek
  • 75 dag ziemniaków
  • cytryna



»•«


Cebulę obieramy i kroimy w drobną kostkę.
Czosnek rozgniatamy lub bardzo drobno kroimy.
Obrane i umyte ziemniaki kroimy w kostkę.

Ryby możemy odfiletować, po czym kroimy na 5 cm kawałki, płuczemy w zimnej wodzie.
Z raków obieramy jadalne części i skrapiamy je sokiem z cytryny.
Muszle dokładnie szorujemy.

Ryby (głowy i płetwy też) wkładamy do bogracza, zalewamy wodą, solimy, przyprawiamy pieprzem ziarnistym i na niewielkim ogniu gotujemy przez 2 godziny.
Po upływie tego czasu, wywar przecedzamy i odstawiamy. Kawałki ryb wybieramy do oddzielnego naczynia.

Na niewielkim ogniu, na oliwie, podsmażamy (przez 10-15 minut) cebulę, czosnek, pokrojone w plasterki pory, marchewkę, seler i pietruszkę. Dodajemy pokrojone pomidory, mieszamy i po chwili dodajemy wszystko do wywaru z ryb. Przyprawiamy solą, tymiankiem i mielonym pieprzem.
Gotujemy przez około 30 minut również na niewielkim ogniu, pod przykryciem.

Dodajemy ziemniaki i gotujemy przez dalsze 5 minut. Zmniejszamy ogień (lub bogracz podnosimy do góry). Dodajemy kawałki (filety) ryb. Dorowadzamy do wrzenia, wkładamy kawałeczki raków i gotujemy dalsze 7-10 minut.
W końcu dodajemy muszle, ale już nie gotujemy, ponieważ muszle zrobią się twarde.

Zupę możem jeszcze raz (bardzo ostrożnie) przecedzić i oddzielnie podać kawałki ryb, raków, muszle, warzywa. Na półmisku posypujemy to wszystko zieloną, posiekaną pietruszką i ozdabiamy plasterkami cytryny.

Zupę podajemy w wazie. Możemy dodać do niej grzanki lub ugotowany, gruby makaron.

Potrawę tę możemy spożywać jako dwa dania: zupa + rybne przysmaki z warzywami... ale doskanale smakuje też wszystko razem, zwłaszcza z dodatkiem bardzo ostrej papryki!

Smacznego!


Zupa z morskich rakow - Rákleves (Kreeftensoep) (HOL)

Zupa atrakcyjna pod względem zapachu i wyglądu - w różowym wywarze pływające smakowite kawałeczki raków.


  • 25 dag oczyszczonych drobnych raków morskich (np. krewetek)
  • 3 żółtka
  • 2,5 dl śmietanki
  • 2,5 dl białego, wytrawnego wina
  • koncentrat zupy rybnej (lub paprykowany gęsty wywar z ryb)
  • szczypta szafranu lub kurkumy
  • 2 łyżeczki (czarnego) kawioru
  • sól



»•«


Raki odpowiednio przygotowujemy do gotowania. Przede wszystkim, usuwamy wszystkie, niejadalne fragmenty skorupiaków (przede wszystkim - wnętrzności). Niektóre raki trzeba przed użyciem obgotować.

Połowę oczyszczonych raków, żółtka, śmietankę, wino, szafran i wywar z ryb miksujemy.

Na bardzo małym ogniu, przy ciągłym mieszaniu podgrzewamy (nie zagotowujemy), dopóki nie zgęstnieje.

Pozostałe raki gotujemy w kuchence mikrofalowej przez 40 sekund, po czym dodajemy do zupy.
Przyprawiamy do smaku.

Podajemy na gorąco z kawiorem. Doskonale smakuje z delikatnymi grzankami z białego pieczywa.

Smacznego!

Zupę możemy przygotować z „normalnych, polskich” raków!


Zupa z raków 1 - Rákleves 1 (HUN)

Tak robiono na Węgrzech zupę rakową, kiedy jeszcze było tu dużo raków! Przepis jest bardzo podobny do klasycznej, polskiej zupy rakowej.
Dziś, spróbujmy podobną zupę zrobić niekoniecznie z żywych raków - kupmy je w jakimś fajnym, rybnym sklepie - mrożone.

Nie podaję ilości poszczególnych składników - łączymy je „na wyczucie”!

Koniecznie zróbmy taką zupę, póki jeszcze są raki w niektórych polskich rzekach i jeziorach!


  • raki
  • pietruszka
  • kminek
  • tłuszcz (masło)
  • mąka
  • grzyby (pieczarki, małe borowiki...)
  • na jedną porcję po 2-3 gałki z bułki
  • bulion (z kostki rosołowej)
  • sól



»•«


Umyte i oczyszczone z ewentualnych glonów raki, gotujemy w osolonej wodzie z pietruszką i kminkiem.

  • Zwykle wystarcza 15-20 minut gotowania i raki są gotowe!

Po wyjęciu z wrzątku, obieramy szczypce i szyjki.

  • Z szyjek koniecznie usuwamy czarną żyłkę.
Pancerze z korpusów suszymy i rozbijamy w moździerzu lub mielemy, po czym podsmażamy na tłuszczu (maśle). Dodajemy łyżkę mąki i robimy coś w rodzaju szybkiej zasmażki. Dolewamy szklankę bulionu, mieszamy, a następnie przecedzamy przez sito.

Ilość wspaniałego „koncentratu smaku zupy rakowej” uzupełniamy bulionem i zagotowujemy. Dodajemy mięso ze szczypców i szyjek.

Do talerzy wkładamy usmażone na maśle małe grzybki (pieczarki) i gałki z bułki.
Spożywamy przy wspaniałym, półwatrawnym, węgierskim winie.

Smacznego!

(Magyar Horgász 1989/10 - Vadinszki Ferenc, Budapest)

  • Zupę możemy przygotować z „normalnych, polskich” raków!

Zupa z raków 2 - Rákleves 2 (HUN,POL)
  • 1-1,2 l bulionu wołowego (może być z kostki rosołowej)
  • 12-16 dużych ⇒raków
  • 10 dag masła
  • łyżka mąki
  • sól
  • pieprz
  • łyżeczka posiekanego koperku



»•«


⇒Bulion najlepiej ugotować z mięsnej kości wołowej.

Raki gotujemy (wkładamy do wrzątku!) przez 15 minut. Studzimy, po czym z szyjek i szczypiec wyjmujemy mięso.
Oczyszczone pancerze rozbijamy w moździeżu (lub miksujemy w jakiejś super-hiper maszynie). Miazgę smażymy w gorącym maśle, dopóki nie zapieni się i lekko nie zbrązowieje.

Dodajemy łyżkę mąki i bulion. Zagotowujemy, po czym przecedzamy (przez sito wyścielonym ściereczką).

Przed podaniem, jeszcze raz zagotowujemy, przyprawiamy do smaku. Serwujemy z kawałeczkami rakowego mięsa i po­sy­pujemy posiekanym koperkiem.

-
Zupa nie może być za gęsta!

Smacznego!

(Nadesłane w DPG - w zbiorach ProtaSoft zapisane pod numerem HUN-236.)


Piskorzowa zupa na cebuli - Hagymás csíkleves (HUN)

Więcej o piskorzach »...


  • 1 kg piskorzy
  • 2-3 cebule
  • słodka, mielona papryka
  • tłuszcz
  • pęczek zielonej pietruszki
  • ostra papryka
  • sól



»•«


W bograczu roztapiamy tłuszcz i podsmażamy na nim drobno pokrojoną cebulę.
Kiedy jest już przezroczysta, dodajemy czubatą łyżkę słodkiej, mielonej papryki. Mieszamy i po minucie dolewamy tyle wody, ile ma być zupy.

Zieloną pietruszkę siekamy i dodajemy do zupy. Solimy, zagotowujemy, po czym dodajemy sprawione piskorze.
Przyprawiamy solę i papryką (ostrą również). Gotujemy, dopóki ryby nie będą miękkie.

Spożywamy z chlebem.

Smacznego!

  • Zupę możemy wzbogacić warzywami - ziemniaki, marchewką itp...

Piskorzowa zupa z zasmażką - Csík rántott levesben (HUN)

Więcej o piskorzach »...


  • piskorze
  • cebula
  • mąka
  • czosnek
  • słodka, mielona papryka
  • tłuszcz
  • ostra papryka
  • marchew
  • pietruszka
  • kalarepa
  • sól



»•«


Oczyszczone piskorze gotujemy w w osolonej wodzie.

Warzywa obieramy, myjemy i kroimy w kostkę. Dodajemy do gotujących się piskorzy.

W międzyczasie przygotowujemy zasmażkę: na tłuszczu zarumieniamy 1-2 łyżki mąki razem z drobno pokrojoną cebulą, posiekanym czosnkiem i słodką, mieloną papryką.
Zasmażkę rozcieńczamy wywarem z piskorzy i dodajemy do zupy.
Przyprawiamy solą i ostrą papryką.

Spożywamy ze świeżym chlebem.
Smakosze twierdzą, że to jedna z najsmaczniejszych rybnych zup!

  • Zupę możemy zakwasić sokiem z cytryny lub octem.

Smacznego!


Piskorze w kartoflance - Csík krumplilevesben (HUN)

Piskorze łapano często w rowach melioracyjnych, w błocie i mule. W domu myto je, wkładano do większej miednicy i posypywano solą, w której przecierały się. Potem czyszczono je jeszcze przy pomocy noża.
Do tych zabiegów używano czasami nawet drobnego piasku. Potem myto je i patroszono.


  • składniki na kartoflankę (ale bez fasoli i kiełbasy)
  • piskorze
  • ocet



»•«


Przygotowujemy zupę ziemniaczaną. Kiedy ziemniaki są prawie miękkie, dodajemy piskorze (niepokrojone!)

Kiedy piskorze ugotują się, a i ziemniaki są miękkie, przygotowujemy zasmażkę i dodajemy do zupy. Gotujemy jeszcze kilka minut.
Po zdjęciu z ognia, lekko zakwaszamy octem.

Zupa powinna być gęsta i pikantna.

Smacznego!


Piskorze z kiszoną kapustą - (HUN)

Piskorze łapano często w rowach melioracyjnych, w błocie i mule. W domu myto je, wkładano do większej miednicy i po­sypywano solą, w której przecierały się. Potem czyszczono je jeszcze przy pomocy noża.
Do tych zabiegów używano czasami nawet drobnego piasku. Potem piskorze myto i patroszono.

Przepis cytuję z książki Makay Béla „Szabadtűzön”.


  • półtorej dużej garści kiszonej kapusty
  • piskorze
  • łyżka tłuszczu
  • łyżka mąki

„Piskorze łapaliśmy we wpadającej do Tapolnok rzeczce Cibere, tuż przy wiejskich ogrodach. Dla mojej mamy były odra­ża­ją­ce, a my czyściliśmy je z dumą.

Mama przynosiła z beczki półtorej garści kiszonej kapusty, płukała ją, zalewała wodą i zaczynała gotować.
Kiedy kapusta była już miękka, dodawała do niej zasmażkę (łyżka mąki zarumieniona w łyżce gorącego tłuszczu) i dopiero teraz wkładała piskorze - raz mniej, raz więcej. Kiedy było ich dużo, nawet po trzy sztuki na jedną osobę.

Po kilku minutach gotowania, można było jeść.
My, dzieciaki, bardzo lubiliśmy piskorze, bardziej niż inne ryby, bo nie było w nich ości.”

Smacznego!

( Na podstawie Makay Béla „Szabadtűzön”.)


Zupa z karasi - Kárászleves (POL)

Bardzo ciekawa i smaczna polska odmiana zupy rybnej...


  • 60 dag karasi
  • 10 dag ryżu
  • 1 duża cebula
  • 2 ząbki czosnku
  • 4 łyżki oleju sojowego
  • 30 dag ziemniaków
  • 3 dojrzałe pomidory
  • 25 dag białej kapusty
  • 1 czerwona papryka
  • 1 łyżka koncentratu pomidorowego
  • sól
  • pieprz
  • kilka gałązek natki pietruszki



»•«


Ryby sprawiamy, myjemy, ⇒filetujemy i kroimy na mniejsze kawałki.
Cebulę oraz czosnek obieramy, siekamy i solimy.
Ziemniaki obieramy, myjemy i kroimy w kostki.
Kapustę także myjemy, po czym szatkujemy.
Pomidory zanurzamy na 30 sekund we wrzątku, usuwamy z nich skórę i wydrążamy gniazda nasienne.
Paprykę myjemy, usuwamy z niej nasiona i kroimy na małe kawałki.

W bograczu rozgrzewamy olej i szklimy na nim cebulę i czosnek. Po chwili dodajemy ryby oraz ryż. Wszystko smaży­my przez 5-7 minut, a następnie dolewamy 1,5 l wody.

Do gotującej się zupy dorzucamy ziemniaki, kapustę oraz pomidory.

Na patelni rozgrzewamy olej sojowy, przesmażamy na nim paprykę i wrzucamy do bogracza. Trzymamy na ogniu przez około 30 minut.

Koncentrat pomidorowy mieszamy z kilkoma łyżkami wywaru i wlewamy do zupy.
Natkę pietruszki myjemy, osuszamy i drobno siekamy, a następnie posypujemy nią nalaną do talerzy zupę.

Podajemy z grzankami z jasnego pieczywa.

Smacznego!

(Polski kalendarz „zdzierak” wyd. O-Press sp. z o.o. - 7.X.2011)


Litewska zupa rybna - Litványai halászlé (LTU)

...a tak gotuję zupę rybną Litwini...


  • 1 kg drobnych ryb (płotki, karasie, okonie)
  • 1 pęczek włoszczyzny
  • 1 cebula
  • 1 duży korzeń chrzanu
  • 2 ziemniaki
  • 1 szklanka śmietany
  • 1 surowe żółtko
  • 1 liść laurowy
  • suszona bazylia
  • skórka otarta z 1/2 cytryny
  • 1 plasterek cytryny bez pestek
  • 2 łyżki posiekanego koperku
  • 4 kromki razowca wileńskiego
  • 1 łyżka masła
  • sól
  • pieprz



»•«


Włoszczyznę obieramy; myjemy ziemniaki, cebulę, korzeń chrzanu.
Warzywa zalewamy 1 litrem wody, dodajemy bazylię, liść laurowy, zagotowujemy.

Ryby sprawiamy, umyć, nacieramy solą, wkładamy do gotującego się wywaru, razem z cytryną.
Doprowadzamy do wrzenia, po czym gotujemy około 40 minut na małym ogniu.
Wywar przecedzamy.

Z ryb usuwamy ości i razem z włoszczyzną, cebulą, ziemniakami, chrzanem - miksujemy.
Przecieramy przez sito i dodajemy do wywaru.
Zmiksowaną zupę zagotowujemy, zmniejszamy ogień, powoli wlewamy śmietanę dokładnie wymieszaną z żółtkiem.
Stale mieszając, podgrzewamy (nie gotujemy!), przyprawiamy do smaku solą i pieprzem.

Chleb kroimy w kostkę, wrzucamy na rozgrzaną patelnię, dodajemy masło i zarumieniamy, potrząsając patelnią. Gorącą zupę podajemy z tymi grzankami.

Smacznego!

(na podstawie polskiego kalendarza - „zdzierak” - 25.XI.2011)


Zupa rybna z rybnymi nokedli - Halászlé halnokedlivel (HUN)

⇒Nokedli, galuszka - klasyczne kluseczki i kluski węgierskiej kuchni...
Rzadko robi się je z ryby i dlatego też ten przepis jest godny uwagi!


  • Składniki na 6-8 porcji: 
  • 1,5-2 kg ryb (mogą być drobne: płotki, karasie, okonie...)
  • 3 cebule
  • 4 razy mniej mąki, niż ryb
  • pieprz
  • 2 łyżki tłuszczu
  • 1 łyżka czerwonej, słodkiej, mielonej papryki
  • 1 jajko
  • po 2 papryki na osobę
  • sól



»•«


Ryby czyścimy... Obcinamy głowy (wyrzucamy skrzela), ogony, płetwy i gotujemy na nich ⇒smak do zupy rybnej:
drobno pokrojoną cebulę szklimy na tłuszczu, dodajemy słodką, mieloną paprykę, mieszamy, zalewamy wodą, solimy, przyprawiamy ostrą papryką, dodajemy głowy, płetwy, ogony i gotujemy dopóki nie rozgotują się.

  • Gotowy wywar przecedzamy lub przecieramy przez sito.

Nokedli rybne: 
Rybny wywar ponownie zagotowujemy i wkładamy przygotowane ryby (bez głów, płetw...).
Po 25-30 minutach, ryby wyjmujemy, studzimy, strząsamy z nich mięso (lub zdejmujemy je przy pomocy dwóch widelców) i mięso to mielemy.

Do mielonych ryb dodajemy mąkę, jajko, przyprawiamy pieprzem i solą, po czym wyrabiamy średniej gęstości masę.
Przy pomocy łyżki lub ⇒noża formujemy estetyczne kluski - nokedli.
Gotujemy przez kilka minut. Zdejmujemy z ognia.


Podajemy z pokrojoną w paseczki i w krązki kolorową papryką - jeżeli ktoś lubi, to z ostrą.
Spożywamy ze świeżym chlebemi przy wytrawnym, treściwym, czerwonym ⇒winie.

Smacznego!

( Na podstawie Makay Béla „Szabadtűzön”.)


Zupa rybna podprawiana winem - Részeges halászlé (...)

Nie wiem, z jakiego kraju ta zupa pochodzi. Przepis znalazłem w polskim kalendarzu...


  • 80 dag mrożonych filetów ryb
  • 1 garść natki pietruszki
  • 2 kieliszki białego wina wytrawnego
  • 25-30 dag przecieru z pomidorów
  • 2-3 ząbki czosnku
  • 6 łyżek oliwy z oliwek
  • sól
  • pieprz



»•«


Ryby lekko rozmrażamy, płuczemy i przekładamy na patelnię. Polewamy oliwą, dodajemy pietruszkę i smażymy, często mieszając.
Dolewamy wino, dodajemy przecier pomidorowy i posiekany czosnek.

Całość dusimy pod przykryciem przez około 20 minut. Solimy i przyprawiamy
pieprzem. Dolewamy 1,5-2 szklanki wody i zagotowujemy.

W talerzach posypujemy posiekaną zieleniną.
Spożywamy z chlebem.

Smacznego!

(Na podstawie polskiego kalendarza „zdzieraka”, 13.IX.2011, „O-Press”)


Zupa rybna z „kiełkami kapusty” - Halászlé káposztacsírával (...)

Kiełkiem kapusty (káposztacsíra ) nazywa się na Węgrzech środek kapusty, tuż nad głąbem. Ma specyficzny, pikantny smak i może dlatego w północno-wschodnich regionach, smakosze używają go do specjalnych potraw, a taka jest właśnie ta zupa rybna.


  • 1-1,5 kg ryb (karpie, płocie, karasie itp...)
  • 2 cebule
  • 1 łyżka tłuszczu
  • 1 łyżka mielonej, czerwonej, słodkiej papryki
  • 1 pomidor
  • 1 ostra papryka czereśniowa
  • 1-2 kiełki kapusty
  • sól



»•«


Ryby skrobiemy, czyścimy, myjemy... Największe ⇒odfiletujmy, pokrójmy na mniejsze kawałki i posolmy.

Gotujemy w bograczu 4-6 litrowym.
Na gorącym tłuszczu smażymy na przezroczasto drobno pokrojoną cebulę.
Dolewamy 0,5 l wody. Kiedy zagotuje się, dosypujemy paprykę, mieszamy i znów dolewamy wodę.
Dodajemy ostrą paprykę, pokrojonego pomidora i wykrojony z kapusty kiełek (z niewielką, miękką częścią samego głąba) - to nierozwinięte zaczątki liści kapusty, tuż przy górnej części głąba, wielkości orzecha włoskiego.
Dodajemy też mniej-więcej 3-5 niewielkich ryb (z głowami) - im więcej, tym smaczniesza będzie zupa.

Po 30-40 minutach gotowania ryby wyjmujemy.
Przy pomocy widelca i łyżki oddzielamy mięso od ości. Pozostałości rybnego mięsa strząsamy z ugotowanych ryb. Kroimy i rozgniatamy je, jak tylko możemy, najdokładniej i wkładamy z powrotem do wywaru.

Wszytko gotujemy teraz dość długo - przez godzinę, dwie; a w międzyczasie możemy pograć sobie w karty z sąsiadem, wypić szklankę dobrego wina, porozmawiać...

Nie wygotujmy jednak wody - jej ubytek stale uzupełniajmy!

  • Wody nigdy nie dolewajmy na samym końcu gotowania!

Kiedy stwierdzimy, że wywar jest odpowiedni, mo˙emy dodać posolone filety i kawałki większych ryb.

Przykrywamy (pod przykrywkę wkładamy drewnianą łyżkę, aby para mogła swobodnie wychodzić z bogracza).

Po 10-15 minutach zupa jest gotowa.

Spożywamy ze świeżym chlebem.

Smacznego!

(Na podstawie Makay Béla „Szabadtűzön”.)


Pikantna zupa z suma - Pikáns harcsaleves (HUN,...)
  • 30-40 dag filetów z suma (po jednym na porcję)
  • 50 dag głów, płetw, ości pozostałych z filetowania innych ryb lub drobne ryby
  • 1 cebula
  • 1 ząbek czosnku
  • 1 marchewka
  • 1 pietruszka
  • pęczek kopru
  • 1 dl śmietany
  • 2 łyżki mąki
  • 1 cytryna
  • 0,5 dl soku z cytryny
  • pieprz
  • sól



»•«


Filety kroimy na 5 dag kawałki, solimy i odstawiamy na godzinę w chłodne miejsce.

Oczyszczone i wymyte warzywa, opłukane kawałki ryb (głowy, płetwy, ości...) wkładamy do bogracza i posypujemy po­sie­kanym koprem.
Dolewamy 1,5 l wody, solimy, pieprzymy. Powoli gotujemy przez 1-2 godziny, po czym intensywnie mieszamy i prze­ce­dzamy.

  • Miękkie warzywa (marchew, pietruszkę...), wyjmujemy wcześniej.

Ugotowane warzywa kroimy w małe słupki i razem z filetami suma dodajemy do wywaru.
Bogracz wieszamy nad ogniem i zupę doprowadzamy do wrzenia i gotujemy jeszcze najwyżej przez 8-10 minut.

  • Dłużej gotować nie należy, ponieważ estetyczne filety mogą się rozgotować.

Zupę zagęszczamy i zabielamy śmietaną wymieszaną z mąką i cytrynowym sokiem.

W talerzach ozdabiamy plasterkami-kawałkami cytryny i zieleniną (pietuszką, bazylią, mięta, melisą - która rośnie tu pod płotami...).

Smacznego!

(Na podstawie Blikk, Receptmagazin 2011).


Rosół ze sterleta - Kecsegehúsleves (HUN,...)
  • 1 kg ⇒sterleta
  • 20 dag marchewki
  • 15 dag pietruszki
  • pęczek zielonej pietruszki
  • pęczek naci selera
  • 1 cebula
  • pieprz
  • sól
  • olej
  • makaron domowy



»•«


Pokrojoną w kostkę cebulę i pokrojone w paseczki wyrzywa lekko podsmażamy w małej ilości oleju (do tej pory, dopóki ¾ grubości warzyw nie będzie miękkie).

Sterleta (czeczugę) czyścimy, ściągamy skórę, kroimy w kostki i dodajemy do warzyw.
Dolewamy 2 litry wody. Przyprawiamy solą pieprzem oraz zieloną pietruszką i selerem.
Gotujemy na małym ogniu przez 20 minut.

Po upływie tego czasu dodajemy domowy, 8-jajeczny makaron. Jeżeli makaron jest świeżo zrobiony - gotujemy tylko 3-4 minuty.

Odsuwamy z ognia i odstawiamy na 10 minut, po czym możemy podawać.

Smacznego!

(Na podstawie: Vidék íze,2008 november).


Bulion rybny - Hal erőleves (HUN,...)
  • 40 dag ości i kości rybnych (głowa i płetwy też)
  • 20 dag ikry i mlecza z karpia
  • 1 cebula
  • 3 łyżki przecieru pomidorowego
  • 2 białka
  • ⇒kostki zupy rybnej
  • papryka mielona
  • sól

Mieloną paprykę, przecier pomidorowy i białka ubijamy na pianę (w zimnym bograczu). Dolewamy zimną wodę i do­rzucamy lekko rozdrobnione ości oraz inne „odpadki ryb”. Dodajemy plasterki cebuli, kostki zupy rybnej. Solimy, za­gotowujemy przy częstym mieszaniu. Zmniejszamy ogień i powoli gotujemy przez 2-3 godziny.

  • Taka zupa powinna być ostra (ale nie musi!) - dodajmy więc kawałeczek ostrej papryki.
⇒Klarujemy tak, jak „normalny” bulion i przy pomocy papierowego ręcznika, odtłuszczamy.

Tuż przed podaniem, w klarownam rolole gotujemy ikrę i mlecz.
Podajemy na gorąco w miseczkach lub dużych filiżankach, a przegryzamy białym pieczywem - proponuję jednostronne grzanki z grilla.

Smacznego!

(Ze zbiorów Szente RenáTa .)




»•«



Solanka rybna - Orosz sós halleves (RUS)

Jeszcze jeden, na pewno z tych najlepszych, przykład wspaniałej rosyjskiej kuchni.
Oj, jadało się, jadało - w latach 70-tych XX wieku, kiedy to studiowałem w Minsku na Białorusi. Najlepszą taką zupę podano mi w Moskwie, w Hotelu Jarosławskim niedaleko Wystawy Osiągnięć Gospodarki Narodowej i wieży Ostankino.


  • 1,5 kg ryb (najlepiej po ½ kg jesiotra, bieługi, łososia, siei, ale mogą być inne...)
  • 10 dag masła
  • 2 kiszone ogórki
  • sok z kiszonych ogórków
  • 10 oliwek
  • 10 pieczarek
  • 1 listek laurowy
  • 1 cebula
  • 1 łyżka mąki
  • pół szklanki śmietany
  • sól
  • pieprz



»•«


Cebulę przesmażamy w łyżce masła, dodajemy mąkę, lekko zarumieniamy, po czym rozprowadzamy sokiem z kiszonych ogórków (1-2 szklanki - do smaku).

Wkładamy kawałki surowych ryb. Dodajemy listek laurowy, pieprz i oliwki oraz drobno posiekane pieczarki.
Gotujemy tak długo, aby ryby były miękkie, ale się nie rozpadały.

Na końcu dodajemy ugotowane, drobno pokrojone, kiszone ogórki.
Przed podaniem zaprawiamy śmietaną.

Spożywamy ze świeżym, razowym (czarnym) chlebem.

Smacznego!

  • Zupa powinna być gęsta, bogata i estetyczna. Można dodać trochę słodkiej papryki dla uatrakcyjnienia koloru i posypać odrobiną posiekanej zieleniny (ziół).

Zobaczmy, ⇒jak robi taką zupę Rosjanka (?), Raissa.

(Według Maria Iwaszkiewicz, Stanisław Włodek "Kuchnia rosyjska" KAW 1976, w zbiorach ProtaSoft 000059-PL).


Solanka rybna 2 - Orosz sós halleves 2 (RUS)

Inna wersja wspaniałej solanki rybnej.


  • 1-2 cebule
  • 2 łyżki masła
  • ½ szklanki przecieru pomidorowego
  • 0,75 kg ryb (najlepiej filetów jesiotra, bieługi, łososia, siei, ale mogą być i inne...)
  • 4 kiszone ogórki
  • ½ szklanki sou z kiszonych ogórków
  • 2-3 pomidory
  • 2 listki laurowe
  • łyżka kaparów
  • 1½ l bulionu
  • sól
  • pieprz
  • pęczek natki pietruszki
  • mały pęczek szczypiorku



»•«


Cebule czyścimy, kroimy w małe kostki i lekko zarumieniamy w łyżce smalcu, a jeszcze lepiej - na maśle. Dodajemy przecier pomidorowy i dusimy jeszcze przez 6 minut.
Odfiletowane ryby kroimy na mniejsze kawałki i dodajemy do przecieru z cebulą. Dorzucamy pokrojone w plasterki kiszone ogorki i pomidory. Przyprawiamy kaparami, liściami laurowymi i pieprzem. Dolewamy sok z kiszonych ogórków i gorący, esencjonalny bulion. Zagotowujemy, próbujemy i dosalamy oraz poprawiamy ostrość.
W talerzach posypujemy posiekaną natką pietruszki i szczypiorkiem.

Smacznego!

Zobaczmy, ⇒jak robi podobną zupę Rosjanka (?), Raissa.


Zupa rybna z kurczakiem - Csirkehalászlé (HUN)

To bardzo szczególna zupa rybna. Pochodzi (podobno) z okolic ⇒Tiszakécske, miejscowości szczególnej dla mnie. Właśnie tam miełem przez 15 lat działkę, gdzie „ekperymentowałem” z ziołami i innymi fajnymi roślinami (orzeszki ziemne, figi, szparagi...).
Miejscowość jest położona na brzegu drugiej pod wzglęm wielkości węgierskiej rzeki - Cisa Tisza , a drugą, wielką atrakcją Tiszakécske jest duże kąpielisko termalne.
Zapraszam!


  • Składniki na 8-10 porcji: 
  • ok. 4 l wywaru podstawowego do zupy rybnej
  • 2 duże kilogramowe kurczaki
  • 6 cebul
  • 3 dl oleju
  • sól
  • 3 strąki papryki
  • 2 pomidory
  • 3-4 łyżki czerwonej, słodkiej, mielonej papryki
  • 1 kg ziemniaków
  • 1 ostra papryka
  • 0,5 l śmietany
  • 2 łyżki mąki
  • Do zacierek: 
  • 2 jajka
  • mąka
  • sól



»•«


Taki wywar podstawowy do zupy rybnej możemu tu kupić w każdym większym sklepie. Jest gęsty, prawie zamrożony i trzeba go potem rozcieńczyć wodą i zupa rybna jest prawie gotowa!
My możemy taki wywar sporządzić według przepisu na ⇒podstawową zupę rybną - oczywiście bez dodawania na końcu kawałków ryb.
Po ugotowaniu, możemy wywar przetrzeć przez sito lub tylko przecedzić.

Możemy też użyć zupy rybnej w kostkach, ale to też możemy kupić chyba tylko na Węgrzech (mimo, że produkuje je polski Knorr ).

No więc, jeżeli mamy już ten podstawowy smak, zabieramy się do kurczaków. Umyte i przygotowane do gotowania, kroimy na mniejsze kawałki.
Cebulę obieramy, myjem etc..., kroimy w drobną kostkę, szklimy w gorącym oleju, solimy (niech puści sok), dolewamy pół szklanki wody i gotujemy na miękko. Posypujemy mieloną, słodką papryką - mieszamy i zdejmujemy z ognia.

W międzyczasie (lub wcześniej), paprykę i obrane ze skórki pomidory kroimy w kostki.
W dużym bograczu zagotowujemy około 1 l wody. Dodajemy cebulę, przed chwilą wymieszaną z papryką.
Dorzucamy kawałki kurczaków i gotujemy przez około 10 minut, po czym dodajemy pokrojoną paprykę, pomidory i wywar z ryb. Mieszamy i gotujemy przez około 1,5 godziny.

...a w międzyczasie...

Przygotowujemy zacierki. Do dwóch jajek dodajemy tyle mąki (i oczywiście soli, do smaku), ile trzeba, aby otrzymać gęste ciasto. Dokładnie je ugniatamy, odstawiamy na kilkanaście minut, a następnie rozwałkowujemy, kroimy w paseczki i formujemy z nich małe kuleczki - układamy je na posypanej mąką desce.

Ziemniaki obieramy, myjemy, kroimy w plasterki i dodajemy do zupy.
Zupę przyprawiamy ostrą papryką, solimy do smaku i kiedy ponownie zagotuje się - dodajemy przygotowane zacierki.
Gotujemy wszystko na gotowo.

Śmietanę mieszamy z mąką, rozcieńczamy zupą i dodajemy do niej.
Po 7-10 minutach gotowania zupę możemy podawać.

  • Zacierki możemy przygotować na polski, w klasyczny sposób i nie bawić się kuleczkami!

Smacznego!


Zupa rybna z warzywami - Zöldséges halleves (ISR,HUN)
  • 20 dag tuńczyka (może być mrożony)
  • 3 marchewki
  • 1 pietruszka
  • 1 duża cebula
  • 5 łyżek masła
  • 2 łyżki mąki
  • 3 jajka
  • garść rodzynek
  • 3 łyżki mielonach orzechów włoskich
  • sól
  • cukier
  • imbir mielony
  • ok. 10 łyżek mąki krupczatki



»•«


Tuńczyka kroimy w kostki. Lekko solimy i odstawiamy.

Cebulę obieramy, myjemy, kroimy w drobne kostki i podsmażamy (w bograczu) w 2 łyżkach masła na przezroczysto.
Cebulę oprószamy mąką, mieszamy i dolewamy wodę.

Po zagotowaniu dodajemy oczyszczone i pokrojone warzywa, rodzynki i tuńczyka. Solimy i cukrzymy do smaku.
Gotujemy, dopóki ryba nie będzie miękka, wtedy wyjmujemy ją z wywaru, rozgniatamy widelcem, mieszamy z jajkami, masłem, mielonymi orzechami, przyprawami i dodajemy tyle krupczatki, aby otrzymać gęstą masę.

Wywar doprowadzamy do wrzenia i gotujemy w nim uformowane (przy pomocy łyżki) gałki z rybnej masy.
Gotujemy przez około 15 minut.

Podajemy z białym pieczywem.

Smacznego!


Rosyjska kartoflanka - Orosz krumplileves (RUS)

Bardzo ciekawa, w gruncie rzeczy, ziemniaczana zupa. Tym nie mniej z makrelą, więc i rybna również.

  • Tylko gdzie kupić taką na zimno wędzoną makrelę?

  • 1 kg ziemniaków
  • marchewka
  • kawałek selera
  • por
  • cebula
  • 4 plasterki wędzonej na zimno makreli
  • szklanka słodkiej śmietanki
  • sól
  • pieprz
  • gałka muszkatołowa
  • 1/2 pęczka posiekanego koperku



»•«


Ziemniaki i warzywa myjemy, obieramy i kroimy w talarki. Zalewamy taką ilością wody, aby warzywa były przykryte, doprawiamy solą, pieprzem i gałką muszkatołową, gotujemy na małym ogniu do miękkości.

Jedną trzecią zupy miksujemy bądź przecieramy i wlewamy z powrotem do garnka, dodajemy pokrojoną w paseczki (odfiletowaną) makrelę, koperek, zaprawiamy śmietaną i doprawiamy do smaku.

Smacznego!

(Według Bellona S.A. 5.03.2012)


Zupa z ikry karpia - Ponty ikraleves (HUN)

To też jeden z tych starych, węgierskich przepisów z czasów, kiedy nie podawano ilości poszczególnych składników.


  • ikra z karpia
  • rybie podroby
  • kawałek selera
  • pietruszka
  • masło
  • mąka
  • majeranek
  • czosnek
  • natka pietruszki
  • sól
  • pieprz
  • cienkie kromki chleba na grzanki



»•«


  • Przy patroszeniu karpia, zbieramy krew - będzie nam potrzebna!

Ikrę z karpia gotujemy w osolonej wodzie z pokrojonymi w cienkie słupki warzywami - pietruszką i selerem.
Z mąki, na maśle robimy brązową zasmażkę i dodajemy ją do wywaru.
Zagotowujemy, a następnie dorzucamy pozostałe podroby rybne.

  • Autor książki podkreśla, że bardzo ważna jest tzw. czarna wątróbka - znajduje się w okolicach tej normalnej.
    Zobacz w  ⇒ Wikipedii.

Zupę przyprawiamy majerankiem i posiekanym czosnkiem. Dodajemy krew i zagotowujemy.

Podajemy z grzankami z pokrojonego w słupki chleba.
Posypujemy posiekaną natką pietruszki.

Smacznego!

(Według Czifray István: Magyar nemzeti szakácskönyv 1840.)


Zupa rybna z ikry - Halászlé halikrából (HUN)

To fantastyczna zupa - naprawdę warto spróbować!
Hmmm, tylko skąd wziąć tyle ikry?


  • Składniki na 4-6 porcji: 
  • 1-2 kg ikry
  • 3 cebule
  • 2 łyżki leczo
  • 7-10 dag wędzonej słoniny
  • 1 czubata łyżka czerwonej, słodkiej, mielonej papryki
  • 2-3 ostre papryki czereśniowe
  • sól

Ikra zwykle jest trochę słodka, dlatego dania z nią przyrządzane wymagają „zdecydowanych” przypraw.

W bograczu wytapiamy tłuszcz z drobno pokrojonej słoniny. Dodajemy pokrojoną w drobną kostkę cebulę.

Kiedy cebula zrobi się przezroczysta, dodajemy słodką, mieloną paprykę. Mieszamy, po czym dolewamy 1 szklankę wody. Mieszamy, dodajemy leczo i ostrą, czereśniową paprykę.

Po kilku minutach, dodajemy ikrę (we własnych workach z błony).
Zawartość bogracza zalewamy wodą - taką ilością, aby przykryła wszystkie składniki.

Mierząc od zagotowania się, po 8-10 minutach zdejmujemy z ognia. Oczywiście - przyprawiamy do smaku...

  • Nie zapominajmy, że ikra ⇒brzany jest trująca!

Smacznego!

(Na podstawie Makay Béla „Szabadtűzön”.)


Zupa rybna z ikry 2 - Halikraleves 2 (HUN)
  • ikra z karpia
  • głowa i ogon karpia
  • 1 duża cebula
  • 2 marchewki
  • 2 pietruszki
  • 2 łyżki śmietany
  • 1-2 liście laurowe
  • masło
  • 1 łyżeczka mąki
  • czerwona, słodka, mielona papryka
  • sól
  • kilka kromek chleba na grzanki



»•«


Warzywa czyćcimy, myjemy i kroimy na mniejsze kawałki.
Do osolonej wody w bograczu wrzucamy głowę i ogon, warzywa (bez cebuli) oraz liście laurowe.

Kiedy głowa i ogon rozpadaję się przy naciścięciu drewnianą łyżką, wyjmujemy je z wywaru. Przygotowujemy delikatną, jasną zasmażkę z podsmażonej na maśle cebuli i łyżeczki mąki. Dodajemy do zupy. Mieszamy i zagotowujemy, a następnie dodajemy ikrę.

Ponownie zagotowujemy. Po 10-12 minutach, ikrę wyjmujemy, a zupę zabielamy śmietaną.

Do talerzy wkładamy porcję ikry i zalewamy zupą. Możemy posypać szczyptą posiekanej natki pietruszki.
Dodatkowo serwujemy kostki grzanek z pokrojonego chleba.

Smacznego!


Zupa rybna z ikry z estragonem - Tárkonyos halikralevest (HUN,Siedmiogród)

W oryginalnym przepisie, Frank Sándor nie podaje ilości poszczególnych składników, ale dla nas nie jest to problemem.


  • ikra
  • cebula
  • marchew
  • pietruszka
  • grzyby
  • masło
  • wywar z ryb
  • śmietanka
  • pieprz
  • sól
  • słodka, czerwona, mielona papryka
  • cytryna
  • świeży estragon



»•«


Z ikry usuwamy błony i kroimy na mniejsze kawałki.
Marchew i pietruszkę kroimy w julien, cebulę - w małe kostki, grzyby - w plasterki.

Na odrobinie oleju rozgrzewamy masło i szklimy na nim posiekaną cebulę. Dodajemy pozostałe warzywa i grzy­by - dusimy przez kilka minut, po czym dolewamy ⇒wywar z ryb.

  • Tu, na Węgrzech mrożony wywar z ryb można kupić w każdym większym sklepie spożywczym.
    Dostępne są także kostki koncentratu zupy rybnej (produkowane także i w Polsce!)...

Zupę zagotowujemy i wtedy dodajemy ikrę. Przyprawiamy świeżo mielonym pieprzem i dodajemy śmietankę wymieszaną z czerwoną, mieloną papryką. Solimy do smaku i na sam koniec pikantnie zakwaszamy świeżo wyciśniętym sokiem z cyt­ry­ny i świeżym estragonem.

Smacznego!

(Na podstawie czasopisma Bors Gasztromagazin 2013/12/13, propozycja mistrza sztuki kulinarnej - Frank Sándora.)


Bułgarska zupa rybna z ikry - Bolgár ikraleves (BGR)
  • Nie zapominajmy, że ikra ⇒brzany jest trująca!

  • 20 dag świeżej ikry
  • porcja włoszczyzny
  • 2 świeże papryki
  • 2 pomidory
  • 1 cebula
  • 2 łyżki oleju
  • sól
  • pieprz ziarnisty
  • liść laurowy
  • tymianek
  • łyżka mąki
  • 1 dl śmietany
  • sok z 1 cytryny



»•«


Pod przykrywką, w gorącym oleju szklimy plasterki cebuli.
Dodajemy oczyszczone i pokrojone w plasterki warzywa, pomidory i paprykę.
Dolewamy 1,5-2 l wody, przyprywiamy solą, pieprzem, tymiankiem i liściem laurowym. Powoli gotu­jemy, dopóki warzywa zupełnie nie zmiękną. Wywar miksujemy blenderem lub przecieramy przez sito. Próbujemy i jeżeli trzeba, przyprawiamy do smaku.
W wywarze gotujemy ikrę - nie dłużej niż 10-12 minut.

Śmietanę mieszamy z mąką i sokiem z cytryny, po czym zabielamy zupę.
Podajemy z kostkami grzanek.

Smacznego!

(W zbiorach ProtaSoft zapisane pod numerem 000740-HU.)


Zupa rybna z gałkami z ryb - Halgombóc-leves (...)

To naprawdę nietypowa zupa rybna. Warto wypróbować!


  • Na zupę: 
  • 3 małe marchewki
  • pół selera
  • 1 por
  • 2 łyżki oleju
  • sól
  • pieprz
  • 1 ząbek czosnku
  • 1 l ⇒wywaru z ryb
  • 0,5 l bulionu
  • szczypta szafranu (lub kurkumy)
  • 30 dag zielonego groszku
     
  • Na gałki: 
  • 30 dag filetów z dorsza
  • sól
  • pieprz
  • 2 dag masła
  • 2 jajka
  • pół pęczka natki pietruszki
  • 2 łyżki soku cytrynowego
  • 5 łyżek bułki tartej



»•«


Dorszowe filety gotujemy w osolonej wodzie (można dodać włoszczyznę), mielemy, przyprawiamy pieprzem, jeżeli trzeba - solimy. Dodajemy masło, jajko, posiekaną natkę pietruszki, cytrynowy sok i bułkę tartą.
Wszystko wyrabiamy na pulchną masę.

Warzywa czyścimy i myjemy. Marchewkę, seler i pora kroimy w kostki, a następnie podsmażamy na gorącym oleju. Przyprawiamy pieprzem, solimy i dodajemy rozgnieciony czosnek. Dolewamy wywar z ryb i gotujemy przez 15 minut.

  • Wywar możemy ugotować z kostki smakowej do zupy rybnej. Tu, na Węgrzech można kupić mrożony smak do zupy rybnej.
    My możemy ugotować taki wywar nawet z płetw ryb morskich (wykorzystajmy wodę z gotowania dorsza). Ze względu na intensywny smak ryb morskich, należy taki wywar odpowiednie lekko przytępić odpowiednimi przyprawami - warto poeksperymentować!

Po kwadransie, dolewamy bulion, przyprawiamy szczyptą szafranu i dodajemy zielony groszek. Zupę zagotowujemy.
Kiedy groszek jest już miękki, z przygotowanej masy rybnej, łyżką, formujemy podłużne gałki i powoli gotujemy w zupie przez około 10 minut.

Zupę przykrywamy i odstawiamy na 5-10 minut.
Podajemy z chlebem.

Smacznego!

(Ze zbiorów ProtaSoft 002116-HU)


Zupa rybna z gałkami z amura lub tołpygi - Halgombóc leves amurból, busából (HUN)
  • 1 kg ryb
  • 5 dag tłuszczu
  • 5 średnich cebul
  • łyżeczka czerwonej, słodkiej papryki
  • 2 zielone papryki
  • 1 dl śmietany
  • płaska łyżka mąki
  • 20 dag grzybów
  • sól
  • pieprz mielony
  • 1 białko (z jajka)



»•«


Ryby ⇒sprawiamy i filetujemy. Z „odpadków” ⇒gotujemy wywar. Filety przepuszczamy przez maszynkę do miele­nia mięsa, mieszamy z białkiem, solą i pieprzem. Z masy formujemy gałki wielkości dużego orzecha włoskiego. Gałki układamy, np. na folii aluminiowej i wstawiamy do lodówki (najlepiej do zamrażalnika).

Z grzybów przygotowujemy ⇒paprykarz. Zagęszczamy go śmietaną wymieszaną z mąką. Dolewamy tyle wywaru z ryb, aby otrzymać konsystencję treściwej zupy. Doprowadzamy go do wrzenia i gotujemy w nim rybne gałki.
Zupa, przy podawaniu, powinna być bardzo gorąca.

Smacznego!

(Ze zbiorów Lajkó István, inżyniera rybołówstwa i hodowli ryb.)


Zupa rybna z gałkami z ryb, po bakońsku - Bakonyi halgombócleves (HUN)

Przypomnę, gdzie jest ⇒Bakony...
Tak swoją drogą, to nie wiem, dlaczego po polsku te góry mają w nazwie „las”!


  • Na zupę: 
  • 50 dag ości, głów, ogonów i płetw z ryb
  • łyżka soli
  • 1 cebula
  • 40 dag grzybów (bo ⇒po bakońsku!)
  • 2 pomidory
  • 1 „strąk” papryki
  • 1 ostra papryka
  • 4 łyżki oleju
  • płaska łyżka słodkiej, mielonej papryki
  • 1 dl śmietany
  • czubata łyżka mąki
  • Na gałki: 
  • 30 dag filetów rybnych
    np. z karpia
  • 2 łyżki mąki ziemniaczanej
  • łyżeczka soli
  • ½ łyżeczki pieprzu
  • mały pęczek natki pietruszki
  • 1 białko (z jajka)
  •  
  • Na galuszkę: 
  • 1 jajko
  • szczypta soli
  • 4 łyżki mąki



»•«


Ości, płetwy itp. opłukujemy, wkładamy do garnka i zalewamy 1,3 l wody. Solimy, zagotowujemy, przykrywamy i na ma­łym ogniu, gotujemy jeszcze 45-60 minut.
Cebulę kroimy w małe kostki, grzyby - w plasterki, papryki i pomidory - w kwadraciki około 1×1 cm.
Cebulę szklimy na oleju, dodajemy grzyby i intensywnie smażymy przez 2-3 minuty. Dodajemy pokrojone papryki i sma­żymy przez kilka minut na silnym ogniu.
Dorzucamy pokrojone pomidory, opruszamy mieloną papryką i dodajemy kwadraciki papryk.
Duszone grzyby zabielamy śmietaną, wymieszaną z mąką i 2 szklankami wody.

Wywar z rybnych „odpadków” starannie przecedzamy, zagotowujemy i przyprawiamy do smaku.
Z mielonych filetów rybnych, mąki ziemniaczanej, soli, pieprzu i posiekanej natki pietruszki, przygotowujemy masę na gałki, do której, pod koniec mieszania, dodajemy pianę z białka. Wilgotnymi rąkami formujemy gałki, które gotujemy w zabielonym wywarze z ryb.
Składniki na galuszkę mieszamy i również dodajemy do zupy. Gotujemy dopóki kluseczki nie wypłyną i natychmiast poda­jemy!

Smacznego!

(Ze zbiorów ProtaSoft HUN-1076.)



 

 
Strona główna >> Bogracz >> Zupy w bograczu >> Zupy rybne >> Nietypowe zupy rybne


?>

Strona główna   Strona poprzednia   •   Turystyka z ProtaSoft.. 




Strona założona 08.01.2001 roku
Copyright © Józef Tita Protasiewicz, All rights reserved

Ostatnie poprawki: 21.02.2024 14:42:19


Możliwe, że tego szukałeś:

LarNet.pl - Twoja Strona Internetu


»•«

...przy okazji zajrzyj do Linkowni

Users on-line: 1



 


Strona zawiera linki do innych stron, za których założenie nie ponosimy żadnej odpowiedzialności.
Dystansujemy się od eksterytorialnych stron, których treści nie są zgodne z prawem lub zawierają dialery.
Za treść stron dołączonych do linków odpowiadają wyłącznie ich autorzy.