Galuszka mięsna bácskai - Bácskai húsos galuska (HUN)

Danie z okolic ⇒Bács...

40 dag mielonego mięsa 1 cebula 1 łyżka smalcu sól pieprz cerwona, słodka papryka w proszku 1 pomidor jedna zielona papryka

Na galuszkę:  30 dag mąki 3 jajka sól   2 dl śmietany 30 dag sera

Na gorącym tłuszczu smażymy (szklimy) drobno pokrojoną cebulę. Dodajemy łyżeczkę papryki i przez chwilę, miesza­jąc, lekko karmelizujemy.

Dodajemy mielone mięso, pokrojone w kostkę pomidory i paprykę, mieszamy. Dolewamy pół szklanki wody, solimy i przyprawiamy pieprzem.

Dusimy pod przykryciem i w końcu wysmażamy tak, aby cała woda wyparowała.

Przygotowujemy ciasto na ⇒galuszkę - z mąki, jajek i wody (oczywiście solimy też).
Galuszkę wyjmujemy po ugotowaniu prosto do mięsa.

Galuszkę polewamy śmietaną i posypujemy tartym serem. Zapiekamy na rumiano w 200 °C.

Możemy serwować z kiszonymi ogórkami, kapustą, ⇒csalamádé...

Smacznego!

(Ze zbiorów ProtaSoft 002673-HU)

Wieprzowina Brassói - Brassói aprópecsenye (HUN)

Wieprzowina Brassói - Brassói aprópecsenye fot. prota »

1 kg chudego mięsa (najlepiej polędwicy, ale może być kawałek ładnej łopatki, szynki lub 0 dag) 5-6 ząbków czosnku pieprz olej lub tłuszcz 5 dag wędzonego boczku sól 1,5 kg ziemniaków papryka w proszku

Ziemniaki odgotowujemy w łupinach (w osolonej wodzie) - powinne być nie zupełnie miękkie, ale łatwo ”obieralne„. Oczyszczone ziemniaki kroimy w kostkę 1,5x1,5 cm.
Mięso kroimy w paseczki 1x1x6 cm, a słoninę w drobną kostkę.

Pokrojone ziemniaki smażymy na odpowiedni dużej i głębokiej patelni (rondlu) na rumiano w dość dużej ilości oleju lub tłuszczu.
Po usmażeniu ziemniaki wyjmujemy z patelni, na którą teraz z kolei dodajemy pokrojoną bardzo drobno słoninę.
Kiedy się zarumieni, dodajemy mięso - ważne, żeby tłuszcz był mocno nagrzany, mięso powinno się smażyć, a nie du­sić, dusić, dusić... a więc smażymy szybko i z częstym mieszaniem.

Pod koniec smażenia solimy i przyprawiamy pieprzem (i ewentualnie szczyptą papryki).
Do mięsa dodajemy teraz usmażone ziemniaki i bardzo drobno posiekany (rozgnieciony) czosnek.
Wszystko dokładnie mieszamy i lekko podsmażamy, a w zasadzie tylko szybko podgrzewamy tak, aby aromat potra­wy nam się nie ulotnił.

• Danie to świetnie udaje się w woku. Robiłem je kiedyś nawet w bograczu, a dokładnie to w dwóch.
  Zamiast wieprzowiny doskonale można je przyrządzić z ładnych piersi indyka lub kury.

Podajemy ze świeżą ⇒zieloną sałatką (najlepiej taką „bardzo mieszaną”), a do tego szklanka dobrego piwa lub węgierskiego wina...
Na zdrowie i smacznego!

Wieprzowina po toskańsku - Toscanai sertéshús (ITA)

Florencja - stolica Toskanii fot. Alan Bennett »

40 dag wieprzowiny bez kości 75 dag pomidorów 15 dag sera żółtego (mozarella) 1 cebula 1 litr bulionu (może być z kostki rosołowej) olej sól pieprz bazylia (najlepiej świeża) zielony groszek konserwowy (do ozdoby)

2 pomidory pozostawiamy w całości, a resztę kroimy w kostkę. Cebulę podsmażamy na przezroczysto (na oleju), dodajemy pomidory (te pokrojone) i wlewamy bulion.
Solimy, przyprawiamy pieprzem i dusimy na niewielkim ogniu przez około 10 minut.

Bazylię siekamy (z wyjątkiem kilku listków) i dodajemy do sosu.

Mięso kroimy na plastry średniej wielkości, solimy i pieprzymy, a następnie szybko smażymy na oleju.

Zarumienione kawałki mięsa układamy w naczyniu ognioodpornym, zalewamy sosem. Na górze układamy plasterki pomidorów (tych odłożonych "na potem"). Całość posypujemy serem. Szybko zapiekamy (3-5 minut) w nagrzanym piekarniku.

Przy podaniu ozdabiamy zielonym (konserwowym lub ugotowanym) groszkiem oraz świeżymi listkami bazylii.
Podajemy z frytkami i gotowanymi brokułami.

Smacznego!

(ProtaSoft HU-000055)

Gałki z mięsa po mediolańsku - Milánói húsgombóc (ITA)

Gałki z mięsa fot. Fűszer és Lélek »

40 dag mielonego mięsa 1 duża cebula pieprz sól 3 ząbki czosnku 11-15 dag ugotowanego ryżu 1 surowe jajko sok pomidorowy (lub przecier) porcja spaghetti tarty (aromatyczny) ser

Mięso podsmażamy razem z drobno posiekaną cebulą w niewielkiej ilości oleju. Dodajemy przyprawy (sól, pieprz, czosnek i jeszcze, co kto lubi). Lekko studzimy i dodajemy ugotowany ryż. Ilość ryżu zależy od tego, na ile lubimy ryż.

Teraz dodajemy przynajmniej 1 surowe jajko i całość dokładnie mieszamy. Próbujemy i solimy...

Z masy formujemy niewielkie gałki (wielkości średniego orzecha włoskiego), które smażymy na oleju lub tłuszczu.

Równolegle przygotowujemy sos pomidorowy: sok pomidorowy zagotowujemy z dodatkiem selera, cebuli, czosnku (oczywiście z solą i pieprzem).

Do sosu wkładamy usmażone gałki i zagotowujemy. Koniec!

Na talerz kładziemy porcję makaronu, a na makaron - gałki z sosem pomidorowym, posypujemy tartym serem. Bardzo dobrze wygląda z jakąś zieleniną (siekana pietruszka, szczypiorek, bazylia).

Oczywiście! - życzę smacznego!

Grillowa przeplatanka - Grillezet fonott hús (...)

Składniki na 4 porcje:  3 łyżki vegety 4 kotlety z karkówki 4 plastry boczku 1/2 szklanki piwa 1 łyżka słodkiej mielonej papryki pieprz

Karkówkę i boczek rozbijamy, posypujemy vegetą (warzywkiem), pieprzem i papryką.
Pozostawiamy na 2 godziny w chłodnym miejscu.

Karkówkę nacinamy co 2 cm i przez nacięcia przeplatamy plastry boczku.

Pieczemy na grillu, z obu stron po 6 minut.
W czasie pieczenia zwilżamy kilkakrotnie piwem.

Smacznego!

(przepis nadesłał Darek Bukwa)

Kolorowe szaszłyki - Színes saslik (...)

Składniki na 4 porcje:  3 łyżki vegety 30 dag wędzonego boczku 30 dag polędwicy wieprzowej 30 dag karkówki 30 dag małych pieczarek (ok. 16 szt.) 3 średnie papryki (czerwona, zielona, żółta) 1 łyżka oleju, pieprz

Mięso i paprykę pokroić w kostkę o boku 2 cm.
Pieczarki oczyścić, usunąć trzony.

Na szpadki nadziewać na przemian mięso, pieczarki, kolorową paprykę.
Posmarować olejem. Posypać vegetą (warzywkiem) i pieprzem.
Piec na grillu 15 -20 minut.

Schab w musztardzie z fasolką szparagową - Mustáros karaj zöldbabbal

Sznycle ze 0 dag wieprzowego - Karaj szeletek (fot. PIX1861|Pixabay) fot. PIX1861|Pixabay »

Składniki na 4-6 porcji:  70 dag schabu bez kości 5 dag tłuszczu lub oleju 2 łyżki musztardy 1 cebula 50 dag fasolki szparagowej sól

Schab kroimy tak jak na kotlety, lekko obijamy i szybko obsmażamy ( z obu stron) na gorącym tłuszczu, a następnie dodajemy trochę wody i pod przykryciem dusimy do miękkości.

Cebulę kroimy w drobną kostkę i podsmażamy na tłuszczu. Dodajemy pokrojoną fasolę (na kawałki o długości ok. 2 cm), musztardę, zalewamy wodą.
Gotujemy przez około 10 minut, a następnie układamy to wszystko na mięso i pod przykryciem dusimy, aż fasola będzie miękka.

Podajemy z kopytkami, krokietami z ziemniaków...

Smacznego!

Schab zapiekany - Rakott karaj (HUN)

Plastry schabu (jak na kotlety schabowe) szybko smażymy z obu stron (normalnie - na tłuszczu lub oleju, na patelni...). Wyjmujemy do oddzielnego naczynia.

Przygotowujemy nadzienie (bułka, jajko, wątroba (gotowana lub smażona), trochę słoniny lub boczku, zielona pietruszka, cebula, czosnek, sól, pieprz).
Składniki te przepuszczamy przez maszynkę do mięsa (pietruszkę siekamy) i dokładnie mieszamy z surowym, rozmąconym jajkiem, przyprawiamy do smaku - robimy coś w rodzaju pasztetu z wątróbki.

W ognioodpornym naczyniu kładziemy warstwę nadzienia, warstwę usmażonego mięsa, warstwę nadzienia. Górę skrapiamy olejem.

Zapiekamy w gorącym piekarniku przez około 15-20 minut. Posypujemy tartym serem (można też posypać z lekka wiórkami ⇒masła z przyprawami) i zapiekamy ponownie na rumiano.

• ---

  Zobacz też...  
• Schab zapiekany z ziemniakami z okolic Rahó (HUN,UKR)

Schab zapiekany z ziemniakami z okolic Rahó - Burgonyás rakott karaj - rahói (HUN,UKR)

Poczytajmy o miejscowości ⇒Rahó (Rachów)...

Wieprzowina - karkówka - doskonała do zapiekania (fot. Hans - http://pixabay.com/pl/users/Hans-2/) fot. Hans - pixabay »

80 dag schabu (lub karkówki, szynki...) 4 cebule 8 średnich ziemniaków 15 dag sera żółtego 2 łyżki tłuszczu sól pieprz

Smacznego!

• ---

  Zobacz też...  
• Schab zapiekany (HUN)

Schab pieczony w słoninie z musztardą - Szalonnában sült mustáros karaj (HUN)

Słonina z mangalicy w Hali Targowej nr 1 (rok 2010) fot. ??? »

1 kg schabu bez kości 20 dag wędzonej słoniny (lub tłustego boczku) 10 dag bekonu 2 łyżki musztardy łyżka mielonej, czerwonej, słodkiej papryki łyżeczka pieprzu sól 1 kg ziemniaków

Musztardę mieszamy z mieloną papryką, pieprzem i solą, a następnie mieszaniną tą nacieramy schab.

Podłużną formę do pieczenia wyściełamy połową pokrojonej, w cienkie plasterki, słoniny.
Na słoninie układamy schab, który przykrywamy pozostałymi plasterkami słoniny. Dolewamy pół szklanki wody, przykrywamy folią i pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 °C.

Ziemnaiki obieramy, przekrajamy na połówki, na których umieszczamy kawałki plasterków bekonu.
Ziemniaki układamy wokół piekącego się schabu (bekonem do góry) i pieczemy dalej (pod foliowym przykryciem).

Kiedy mięso jest już miękkie (sprawdzamy ostrym patyczkiem), zdejmujemy folię i zapiekamy na rumiano.

Schab podajemy pokrojony w plastry, z ziemniakami i ⇒kiszonymi warzywami.

Smacznego!

Bitki wieprzowe z grzybami - Sertéshús gombával (HUN)

Doskonałe danie na pożywną kolację.

Kilka plastrów wieprzowiny rozbijamy, jak na kotlety schabowe.
Solimy i przyprawiamy według własnego gustu i smaku.
Szybko obsmażamy nasze kotleciki na małej ilości mocno rozgrzanego oleju.

Pokrojone pieczarki

fot. prota »

Dno naczynia żaroodpornego smarujemy gęstą śmietaną i układamy (na tej śmie­tanie) obsmażone mięso.
Grzyby (pieczarki, boczniaki...) kroimy, jak kto lubi, w mniejsze lub większe kostki, plasterki...
Posypujemy ulubionymi przyprawami, odpowiednimi do dań mięsnych.

• Bardzo lubię mieszankę bazylii, lubczyku i tymianku - wszystko w odpo­wiednich proporcjach.

Znów polewamy wszystko gęstą śmietaną i jeżeli mamy jeszcze plasterki mięsa - powtarzamy warstwy...

Przykrywamy folią i wstawiamy do piekarnika (ok. 170-180 °C) na mniej-więcej 45-50 minut.
Pod koniec zapiekania odkrywamy i posypujemy tartym serem. Wstawiamy ponownie do piekarnika, ale tylko po to, aby ser się rozpłynął i lekko zarumienił.

W czasie tych 50 minut możemy przygotować ziemniaki albo (na Węgrzech bardzo popularne) tzw.⇒rizi-bizi.

Smacznego!

(Ze zbiorów ProtaSoft 000189)

Wieprzowina zapiekana z orzechami włoskimi - Rakott sertéshús dióval (HUN)

Orzechy włoskie fot. prota »

po 2 plastry schabu na osobę 5 dag mielonych orzechów włoskich 2 dl śmietanki 2 cebule 10 dag kiełbasy (wędzonej) 1 dl ketchupu 60 dag ziemniaków sól pieprz

Ziemniaki obieramy i kroimy na kawałki o jednakowej wielkości.

Na dno żaroodpornego naczynia do zapiekania (najlepiej glinianego!) układamy warstwę ziemniaków - solimy i przyprawiamy pieprzem.

Połowę plasterków schabu układamy na ziemniaki - tak, żeby mięso nie zachodziło ”plaster na plaster„. I tą warstwę również solimy.

Ketchup mieszamy z orzechami i smarujemy tą mieszaniną mięso (dość grubo). Następnie układamy plasterki cebuli i kiełbasy.

Teraz wszystko przykrywamy warstwą schabu, dłonią lekko uciskamy zawartość naczynia i polewamy śmietanką.

Naczynie przykrywamy i pieczemy pod przykryciem przez około 100 minut w piekarniku w temperaturze 170-180 °C.

Dla urozmaicenia - pod koniec pieczenia można oczywiście całość posypać aromatycznym, tartym serem i przez kilka minut zapiec w temperaturze 200-210 °C.

No i chyba pasuje do tego coś kwaśnego - ogórki kiszone, kapusta, papryka, a może (?) taka węgierska kwaszona mieszanina: kapusta, papryka, małe arbuzy, cebula, malutkie patisony...

Smacznego!

Wieprzowina zapiekana z grzybami - z Kraju Zadunajskiego - Gombás rakott hús - dunántúli (HUN)

Warto poczytać o ⇒Kraju Zadunajskim w Wikipedii...

Nad Balatonem na molo w Balatonszemes fot. prota »

60 dag polędwicy wieprzowej 40 dag leśnych grzybów 20 dag ryżu 20 dag pomidorów 1 cebula 15 dag tłuszczu 10 dag tartego sera 2 dl śmietany sól słodka, mielona papryka

Grzyby czyścimy i płuczemy, a następnie osuszamy na sicie. Suche grzyby kroimy w plasterki.
Polędwicę kroimy w plastry i cienko rozbijamy.
Cebulę obieramy, myjemy i kroimy w drobne kostki, po czym smażymy na przezroczysto na gorącym tłuszczu. Dosypujemy 1-2 łyżki słodkiej papryki oraz solimy. Mieszamy i po minucie dodajemy mięso. Dusimy na półmiękko, po czym kotleciki wyjmujemy.

Na tłuszczu pozostałym ze smażenia przez 10 minut smażymy-dusimy grzyby.
Pomidory myjemy i kroimy w plasterki.
W oddzielnym rondlu ⇒gotujemy ryż.

⇒Żaroodporne naczynie smarujemy tłuszczem i układamy warstwami:

• porcję ryżu;
• kilka plasterków mięsa;
• porcję grzybów;
• plasterki pomidorów
• porcję ryżu;
• itd... dopóki wystarczy nam składników

• Zamiast świeżych, leśnych grzybów, możemy użyć suszone...

Smacznego!

Wieprzowina faszerowana owocami - Gyümölccsel töltött sertéshús (...)

Morele fot. Dave Williamson »

1-1,5 kg surowa szynka wieprzowa 0,5 kg moreli (mogą być mrożone lub z kompotu morelowego) 5 dag orzechów włoskich 1 jajko 5 dag bułki tartej 0,5 kg marchewki

3 cebule 3 dl wywaru z kostki bulionowej ⇒przyprawa do mięs olej pieprz odrobina imbiru

W wymytej szynce robimy, przy pomocy noża, coś w rodzaju dużej kieszeni. Posypujemy, na zewnątrz i wewnątrz, ⇒węgierską przyprawą do mięs.

W niewielkiej ilości oleju, zarumieniamy drobno pokrojoną jedną główkę cebuli. Dodajemy do niej drobno pokrojone morele, lekko rozdrobnione (połamane) orzechy, jajko i bułkę tartą.
Dokładnie mieszamy. Solimy, dodajemy pieprz i troszeczkę imbiru. Dusimy przez kilka minut, po czym studzimy.

Masę wkładamy do kieszeni w mięsie. Kieszeń zaszywamy lub spinamy drutem, igłą...
Mięso smarujemy olejem i układamy w brytfannie (lub ⇒półmisku żaroodpornym).
Obkładamy plasterkami marchewki i cebuli.
Wlewamy wywar z kostki bulionowej.
Przykrywamy folią aluminiową.

Pieczemy w temperaturze około 180 °C do miękkości.

Podajemy pokrojone na plastry grubości palca z gotowanymi na parze warzywami i ziemniakami.

• Danie doskonale udaje się z brzoskwiniami.

Smacznego!

Schab po cygańsku - Karaj cigány módra (Romskie)

Kawałek schabu (bez kości) nacieramy czosnkiem roztartym z solą i obficie smaruje­my musztardą. Wkładamy do rondla, dodajemy czosnek, obłkładamy mięso plaster­kami cebuli, marchwi i selera. Skropiamy oliwą, rondel wstawiamy do mocno nagrza­nego pieca i bez przykrycia pieczemy kilkanaście minut.

Podlewamy rosołem lub czerwonym wytrawnym winem i dusimy pod przykryciem na mniejszym ogniu.

Flaga romska

Przed podaniem kroimy w plastry. Dookoła mięsa układamy jarzy­ny i polewamy sosem z duszenia.
Do tego - cale ziemniaki i sałatka - np. surówka z czerwonej ka­pusty (sparzonej), przyprawionej oliwą, solą, cukrem oraz wymie­szanej z posiekaną cebulą.

Smacznego!

(Kalendarz ździerak KiW 1974)

Zapiekanka żywańska (POL?)

Super smaczne danie. Wyprobowałem je jeszcze za swych studenckich czasów.
Przepis ten niedawno znalazłem wśród swoich starych, pożółkłych papierów i zainteresowała mnie nazwa potrawy. Szukałem i Wikipedii, i w sieci internetowej, i nic - może ktoś z Was wie, skąd pochodzi nazwa tej fantastycznej zapiekanki...

• Tak na marginesie: zsivány , to po węgiersku banita, łobuz, chuligan...

½ kg wieprzowiny 2 średnie cebule 2 kiełbaski (ok. 15 cm długie) 40 dag wędzonej słoniny 4 duże ziemniaki sól pieprz olej arkusz folii aluminiowej

Mięso kroimy na sznycle, rozbijamy, solimy i posypujemy pieprzem.
Ziemniaki obieramy, myjemy i kroimy w plasterki.
Kiełbaski przecinamy wzdłuż i jeszcze na pół w poprzek.
Słoninę kroimy w paski, a cebulę w grubsze plasterki.
Folię tniemy na płaty wielkości mniej więcej 20X20 cm i smarujemy ją olejem.

Składniki kolejno układamy na folii w niewielki prostokąt: najpierw posypane solą ziemniaki, na nich słoninę, sznycle, kiełbasę i pokrajaną cebulę. Zawijamy szczelnie brzegi folii, żeby w czasie pieczenia sos nie wyciekał. „Paczuszki” układamy na niewysmarowanej tłuszczem blasze do pieczenia i pieczemy w wygrzanym, średnio gorącym piekarniku około 40-45 minut.

Zapiekankę podajemy w folii, zaraz po wyjęciu z piekarnika i na oddzielnym talerzyku serwujemy świeży, pachnący chleb i ogórki.

• ... a spróbujcie przyrządzić to danie ze świeżymi ziołami (bazylią, tymiankiem) - będzie jeszcze smaczniejsze! Paczuszki można oczywiście ułożyć na grillu lub w prodiżu...

Smacznego!

Kiełbaski z prosięcia (wkładka do zupy) - Malacz kolbász levesben (HUN)

Nie wiem, czy w Polsce też panuje teraz (piszę to 11 kwietnia 2008) moda na robienie kiełbasy, ale tutaj, na Węgrzech - tak. Znalazłem taki bardzo stary i ciekawy przepis...

udziec z prosięcia bez kości i skóry(1,5-2 kg) 5-10 dag móżdżku 25 dag pistacji (wyłuskanych) 25 dag słoniny 10 dag cielęciny 10 dag masła sól pieprz

Mięso kroimy bardzo drobno lub przepuszczamy prez maszynkę do mięsa. Dodajemy móżdżek, pistacje, pokrojoną lub zmieloną słoninę i cielęcinę oraz roztopine, wystudzone masło. Wszystko dokładnie mieszamy i przyprawiamy do smaku solą i pieprzem.

Masą tą wypełniamy odpowiednio przygotowane jelita - formujemy niewielkie (ok.15-20 cm) kiełbaski, które potem gotujemy w zupie.

• Kiełbaski możemy, oczywiście, upiec na grillu, ale to już należy do ⇒innej opery...

Smacznego!

Prosię pieczone nadziewane kapustą - Káposztával töltött sült malac (HUN)

Porcja dla 8-10 osób:  4 kg prosięcia (najlepiej grzbiet) 10 dag tłuszczu sól 1 kg kapusty pieprz mielony 1,5 dag cukru 25 dag makaronu (kwadraty) 4 jajka 10 dag wędzonej słoniny

Mięso odfiletowujemy, uważając, aby nie uszkodzić skóry. Solimy, posypujemy pieprzem i wkładamy do lodówki na 24 godziny.

Kapustę obieramy z zewnętrznych liści, myjemy i szatkujemy. W odpowiednio dużym garnku, na gorącym tłuszczu karmelizujemy cukier. Dodajemy kapustę, solimy, przyprawiamy pieprzem i przy częstym mieszaniu, dusimy na jasnobrązowy kolor.

Makaron gotujemy w osolonej wodzie i dodajemy do lekko ostudzonej kapusty. Wbijamy jajka i mieszamy.

Tak przygotowane nadzienie układamy na mięsie. Zwijamy (skórą na zewnątrz) i ⇒związujemy jak szynkę.
Układamy w brytfanie i pieczemy w temperaturue ok. 180 °C. W trakcie pieczenia często nacieramy słoniną. Skóra powinna być rumiana i chrupiąca.

Z upieczonego mięsa zdejmujemy sznurek i podajemy pokrojone na ukośne plastry.

Smacznego!

Prosię pieczone po grecku - Görög malacsült (GRC)

Prosięcina pieczona (fot. MortenGraae/Pixabay - https://pixabay.com/pl/users/MortenGraae-818701/) fot. MortenGraae/Pixabay »

1,5 kg mięasa z prosięcia 1 cytryna 1 główka czonku łyżeczka majeranku 6 dag masła sól pieprz mielony 0,5-1 dl białego wina tłuszcz do posmarowania brytfanny

Prosię dzielimy na mniejsze kawałki i ⇒szpikujemy czosnkiem, po czym układamy w posmarowanej tłuszczem brytfan­nie.

Wino mieszamy z sokiem wyciśniętym z cytryny, dodajemy sól, pieprz i roztopine masło. Wszystko dokładnie mieszamy i zaprawą tą polewamy mięso.
Pieczemy w temperaturze 170-180 °C na rumiano. W czasie pieczenia, często polewamy sosem z brytfanny.

Podajemy z gotowanymi ziemniakami i ⇒grecką sałatką.

Smacznego!

Ucho i ogon - Füle-farka (HUN)

4 uszy prosięcia 2 ogony prosięcia sól 2 cebule czerwona, słodka papryka 1 kg ziemniaków

Uszy i ogony bardzo dokładnie czyścimy, myjemy i szorujemy, a następnie kroimy na małe kawałki.
Wkładamy do bogracza i zalewamy taką ilością wody, aby przykryła zawartość garnka.

Po zagotowaniu, dodajemy obraną, umytą i pokrojoną w plasterki cebulę, solimy oraz dosypujemy 1 łyżkę szlachetnej, słodkiej, czerwonej papryki.
Powoli gotujemy do miękkości.

Na pół godziny przed podaniem, dodajemy obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki. Przykrywamy i gotujemy, dopóki ziem­niaki nie będą miękkie.

• Danie możemy urozmaicić przez dodanie pokrojonych w kostkę warzyw - marchewki, pietruszki...

Smacznego!

Galantyna wieprzowa - Sertésgalantin (HUN)

Często zastanawiałem się, jak mielono mięso przed wynalezieniem ⇒maszynki do mięsa?
Dzięki bardzo starej książce kucharskiej, z której pochodzi ten przepis, już wiem. Rozbijano kawałki mięsa w dużym ⇒moździerzu! Niesamowite, prawda?
Przepis trochę zmodernizowałem, ale jeżeli ktoś bardzo chce, niech rozbija w moździerzu!

Galantyna fot. Javier Vte Rejas/ Flickr »

1 kg mielonej wieprzowiny (szynka) 10-15 dag wątróbki gęsiej (drobiowej) 10-15 dag słoniny lub boczku 10-15 dag kiszonych ogórków 10-15 dag pieczarek sól pieprz czerwona, słodka papryka tłuszcz

Mielone mięso rozkładamy na dużej stolnicy wyłożonej posmarowanym tłuszczem papierem do pieczenia, pergami­nem lub folią aluminiową.
Na mięsie układamy kawałeczki wątróbki, bardzo drobno pokrojoną (lub grubo zmieloną) słoninę, pokrojone w kostkę kiszone ogórki i grzyby. Między te składniki dodajemy również 10-15 dag mielonego mięsa.
Solimy, przyprawiamy pieprzem oraz papryką.

Mięso ściśle i sprytnie zwijamy przy pomocy folii (technika jak przy ⇒strudlu). Dokładnie sznurujemy.

Pieczemy w temperaturze 180 °C przez około 60 minut.
Po upieczeniu, schładzamy.

Galantynę podajemy pokrojoną w plasterki. Możemy ozdobić galaretką z bulionu (bulion z kostki + żelatyna).

• Do nadzienia możemy oczywiście dodać jeszcze inne składniki: kolorową paprykę, jajka na twardo, kukurydzę, zielony groszek, posiekaną natkę pietruszki itd...

Smacznego!

Potrawa serbska - Szerb étel (SRB,HUN)

Danie pochodzi z południowych Węgier, gdzie do dziś mieszka dużo Serbów. Jest również dość popularne w Serbii.

Ziemniaki zapiekane z... fot. Heni »

3 cebule tłuszcz 1 kg ziemniaków sól 50 dag surowej szynki wieprzowej pieprz tymianek 4-5 pomidorów 4-5 strąków zielonej, słodkiej papryki 3/4 szklanki ryżu śmietana

Cebule po obraniu kroimy w plasterki i podsmażamy na tłuszczu (w takim garnku, który będziemy mogli potem wstawić do piekarnika).
Ziemniaki myjemy, obieramy, kroimy w plasterki.

Na przezroczstej cebuli układamy podwójną warstwę ziemniaków. Solimy.

Mięso kroimy w plastry i rozbijamy „na cienko”. Układamy na warstwie ziemniaków. Lekko solimy przyprawiamy pieprzem i odrobiną tymianku...

• Z tymiankiem nie przesadzajmy - jest bardzo intensywną przyprawą.

Teraz układamy pokrojone w plasterki pomidory, paprykę (też plasterki, i też przyprawiamy mieszanką soli, pieprzu). Dodajemy jeszcze warstwę ⇒ugotowanego ryżu (może być ⇒rizi-bizi).

Wszystko przykrywamy pokrojonymi ziemniakami. Polewamy śmietaną, przykrywamy i wstawiamy do piekarnika (temperatura ok. 180 °C).
Zapiekamy-dusimy przez 1,5-2 godziny.

Potrawa jest gotowa, jeżeli ziemniaki są miękkie.
Śmietana powinna byś sympatycznie zarumieniona.

Spożywamy z ⇒kwaszonymi ogórkami lub inną ⇒sałatką z ogórków.

Smacznego!

Schab prosięcy z goździkami, faszerowany suszonymi śliwkami - Szegfűszeges malacgerinc aszalt szilvával töltve (HUN)

Pełna nazwa potrawy:
Schab prosięcia z goździkami, faszerowany suszonymi śliwkami, ziemniaki ze śmietanką i z dynią, w sosie z czerwonym winem.

Schab prosięcy z goździkami, faszerowany suszonymi śliwkami fot. Blikk 2010 »

1 kg schabu prosięcego z kościami 1 dag goździków sól pieprz czosnek 5 dag suszonych śliwek (bez pestek) 50 dag ziemniaków 50 dag dyni 2 dl czerwonego wina 1 dl śmietanki 2 jajka świeży tymianek świeży rozmaryn tłuszcz do pieczenia

Z mięsa zdejmujemy wszelkie błony. W mięso, między kościami wbijamy goździki.

Ostrym, bardzo cienkim nożem lub trzonkiem drewnianej łyżki, po środku schabu, wzdłuż, robimy otwór, w który wpychamy umyte, suszone śliwki ( kilka śliwek pozostawiamy do sosu!).
Przyprawiamy solą pieprzem, czosnkiem, tymiankiem i rozmarynem.

Pieczemy w nagrzanym piekarniku w temperaturze 180-190 °C przez około 70 minut, polewając, od czasu do czasu, roztopionym tłuszczem.

Ziemniaki ze śmietanką i z dynią: 
Umyte ziemniaki gotujemy w łupinach, obieramy i kroimy w plasterki.
Obraną dynię trzemy na grubej tarce, mieszamy ze śmietanką i z rozmieszanymi jajkami. Przyprawiamy (solimy itd...), po czym mieszamy z ziemniakami ( staramy się, aby plasterki ziemniaków pozostały w całości!).
Mieszaninę tę wkładamy do brytfanki i zapiekamy w nagrzanym do 140-150 °C piekarniku przez 30-40 minut.

Sos do pieczonego prosięcia: 
Sos pozostały z pieczenia prosięcia mieszamy z pokrojonymi śliwkami. Dolewamy wino i gotujemy, dopóki smaki nie wymieszają się, a sos lekko nie zgęstnieje.

Wspaniałe, prawda!?
Smacznego!

(Na podstawie czasopisma „Blikk”, 2010)

Polędwica wieprzowa z winogronami, w kapuście - Szőlős sertésszűz aszús káposztában (HUN,...)

Pieczeń wieprzowa z winogronami, w kapuście z tokajem aszú - Szőlős sertéssült aszús káposztában fot. Nők Lapja Konyha »

60 dag polędwicy wieprzowej sól pieprz słodka, mielona papryka kilka łyżeczek ⇒oleju z pestek winogronowych   Do dekoracji:  świeża, fioletowa bazylia

Składniki na kapustę z tokajem aszú:  główka kapusty średniej wielkości 3 łyżki rodzynek 0,5 dl ⇒tokaju aszú 2 łyżki brązowego cukru 1 ząbek czosnku pieprz sól

Polędwicę kroimy na kawałki grubości 3-4 cm. Nacieramy solą, pieprzem i papryką.
Mięso obsmażamy ze wszystkich stron na gorącym ⇒oleju z pestek winogronowych.

Dolewamy szklankę wody i przez 30 minut powoli dusimy pod przykryciem, po czym wyjmujemy z rondla i odstawiamy.

W pozostałym sosie karmelizujemy 1 łyżkę brązowego cukru. Dorzucamy poszatkowaną kapustę.
Solimy, przyprawiamy pieprzem, dodajemy jeszcze jedną łyżkę cukru i dolewamy tokaj aszú .

Kapustę dusimy pod przykryciem przez około 8 minut. Dodajemy rodzynki, rozgnieciony czosnek, mięso i dusimy jeszcze przez 5 minut.

Możemy podać z gotowanymi ziemniakmi. Na talerzach dekorujemy, porwaną na kawałeczki, fioletową bazylią.

Smacznego!

(Na podstawie „Nők Lapja Konyha”, 2010. szeptember - w zbiorach ProtaSoft zapisane pod numerem 002689-HU)

Polędwica wieprzowa duszona - Párolt szűz (HUN)

Tylko gwoli przypomnienia: ⇒polędwica...

Karkówka, podgardle, schab, polędwica itp... - Tarja,nyak,hosszú-rövid karaj,vesepecsenye és társai fagyasztóba készülnek... fot. Ilona Fazekas »

60 dag polędwicy wieprzowej 10 dag boczku (słoniny) sól 1 pietruszka 1 marchew 1 duża cebula pieprz ziarnisty skórka z połowy cytryny sok z cytryny (lub ocet winny) 2 dl śmietany

Polęwicę myjemy, osuszamy, po czym szpikujemy paseczkami boczku i solimy.

W odpowiedniej wielkości rondlu układamy, oczyszczone i umyte:

• pokrojoną wzdłuż, marchew i pietruszkę;
• pokrojoną w ósemki cebulę.

Kiedy mięso jest już miękkie, wyjmujemy je z garnka.
Do sosu dodajemy śmietanę, a następnie zagotowujemy, po czym sos przecieramy przez sito.

Polędwiczkę podajemy w grubych plastrach, polaną sosem - z ⇒ryżem, gotowanymi ziemniakami oraz ⇒duszoną kapustą. Smaki można urozmaicić ⇒kiszonymi ogórkami.

Smacznego!

Polędwica wieprzowa z winnym sosem z dzikiej róży - Fűszeres szűzérmék borban főzött csipkebogyómártással (HUN)

Ciekawa jest ⇒dzika róża i jej rozmaite wykorzystanie...

Polędwica wieprzowa duszona z winnym sosem sosem z dzikiej róży - Fűszeres szűzérmék borban főzött csipkebogyómártással (fot. Blikk Receptmagazin 2010/1) fot. Blikk Receptmagazin 2010/1 »

80 dag polędwicy wieprzowej sól pieprz mielony olej   Sos z dzikiej róży:  kilka garści owoców dzikiej róży 1,5 dl czerwonego wina cukier woda

Garnitur:  80 dag ziemniaków 15 dag purée kasztanowego (bez cukru) 3 jajka 20-25 dag mąki bułka tarta olej do smażenia kilka goździków sól

Zaczynamy od winnego sosu z dzikiej róży: 
Owoce dzikiej róży myjemy, usuwamy ogonki i szypułki. Zalewamy winem, słodzimy i gotujemy do miękkości. Przecieramy przez sito, jeszcze raz zagotowujemy. Jeżeli trzeba, rozcieńczamy wodą.

Z ziemniaków przygotowujemy ⇒purée. Mieszamy z 1 rozmąconym jajkiem. Dodajemy tyle mąki, aby otrzymać dość gęstą masę.
Z purée kasztanowego robimy małe kulki i oblepiamy ziemniaczanym ciastem. Gałki te formujemy na kształt ma­łych gruszek, wstawiamy je do zamrażalnika i zamrażamy.

• Purée kasztanowe możemy zastąpić mieloną, brązową fasolą.

Mięso solimy, przyprawiamy pieprzem, smarujemy olejem i zawijamy w folię aluminiową.
Pieczemy w 180 °C przez 1 godzinę. Folię zdejmujemy i dopiekamy przez kilka minut w temperaturze 120-150 °C.

Zamrożone gruszki ziemniaczano-kasztanowe panierujemy w klasyczny sposób i smażymy na rumiano w oleju z goź­dzikami.

Na talerzach układamy pokrojone na plastry mięso, obok ziemniaczane gruszki i wszystko polewamy sosem z dzikiej róży.

Smacznego!

(Na podstawie Blikk Receptmagazin 2010/1.)

Rolada twarogowa z mielonym mięsem - Túrós tekercs darált hússal (...,HUN)

Túrós tekercs darált hússal - Rolada twarogowa z mielonym mięsem fot. prota »

Składniki na ciasto:  20 dag chudego twarogu 25 dag mąki (krupczatki) 1 paczka proszku do pieczenia (na 0,5 kg mąki) 1/2 łyżeczki soli 1 jajko 4 łyżki oleju   Do posmarowania rolady:  1 jajko

Nadzienie:  50 dag mielonego mięsa wieprzowego (lub wołowego) 1 czerstwa (lub sucha) bułka 2 cebule 15 dag boczku 1-2 ząbki czosnku 2 łyżki oleju 1 jajko przyprawa prowansalska (lub inna ulubiona, do mięsa) 20 dag czerwonej papryki kapia (lub innej, mięsistej, intensywnie czerwonej) pieprz sól

1. Bułkę moczymy w wodzie.
   Twaróg rozgniatamy tłuczkiem do ziemniaków (lub większym widelcem). Mieszamy z jajkiem i olejem. Solimy, dodajemy proszek do pieczenia i stopniowo dodając mąkę, wyrabiamy ciasto, po czym przykrywamy je ściereczką i zabieramy się do robienia nadzienia.
    
2. Rozmoczoną bułke wyciskamy i rozgniatymy widelcem.
   Boczek kroimy w małe kostki. Podobnie kroimy cebulę, czosnek i pół strąka papryki.
   Słoninę podsmażamy w głębokiej patelni (woku). Kiedy się zarumieni, dodajemy cebulę i czosnek. Podsmażamy na złoty kolor. Dodajemy mielone mięso i kostki papryki. Szybko mieszamy i natychmiast zdejmujemy z ognia.
   Po kilku minutach dodajemy wyciśniętą bułkę, jajko, przyprawy... Nadzienie wyrabiamy na jednolitą masę.
    
3. Ciasto rozwałkowujemy na prostokątny placek - nie szerszy niż długość brytfanki, którą mamy do dyspozycji.
   Na cieście rozkładamy nadzienie, a na nim, pokrojopną w krótkie paseczki, czerwoną paprykę.
   Roladę zwijamy. Oba końce zaciskamy i estetycznie formujemy.
    
4. Brytfannę wścielamy pergaminem do pieczenia i układamy na nim roladę (końcem ciasta do dołu).
   Ciasto smarujemy rozmieszanym jajkiem.
    
5. Pieczemy w temperaturze 180 °C na ładny, rumiany kolor.
    
   • Po 5-7 minutach pieczenia, ciasto nakłuwamy drewnianym, zaostrznym patyczkiem, aby umożliwić wychodzenie pary.

• Rolada jest smaczna i na zimno, i na gorąco.
• Do nadzienia dodałem trochę świeżego, posiekanego imbiru i pokrojoną w małe kostki marchewkę.

Smacznego!

(W zbiorach ProtaSoft: 002983-HU; na podstawie: Bors, 2012.IX.21)

 Golonka á la Piekarzowa - Sertéscsülök Pékné módra (HUN)

Pewna piekarzowa, mając do dyspozycji wspaniałe piece w firmie swego męża, wykorzystała je do swych szlachetnych, kulinarnych celów...
Efekty tych działań były wspaniałe!

Golonka á la Piekarzowa - Sertéscsülök Pékné módra fot. Arch. »

2 średnie, tylne golonki wieprzowe 1 kg drobnych ziemniaków 50 dag cebuli pieprz sól główka czosnku mielony kminek 2 łyżeczki przecieru pomidorowego olej 10 dag mąki

Golonki czyścimy, ewentualne pozostałości szczeciny opalamy.
Mięso nacinamy wzdłuż kości, nacieramy solą, po czym umieszczamy w brytfannie, polewamy olejem i pieczemy do mocnego zarumienienia się (w temperaturze około 200 °C).

• Kiedy skóra golonki jest rumiana, mięso jest jednak jeszcze ciągle twarde.

Pod koniec wstępnego pieczenia, przecier pomidorowy rozcieńczamy w szklance wody, dodajemy posiekany lub rozgnieciony czosnek (z całej główki), kilka łyżek oleju, przyprawiamy mielonym kminkiem, i mieszamy.
Umyte ziemniaki zagotowujemy w osolonej wodzie.

• Jeżeli ziemniaki są dość młode możemy ich nie obierać. Wystarczy, że będą wyszorowane i czyste. Smak takich ziemniaków jest na pewno lepszy, niż obranych.

Golonka á la Piekarzowa, ale trochę inaczej - Sertéscsülök Pékné módra

fot. Arch.(opakownie handlowe) »

Obok golonek, w brytfannie (lub ceramicznym, ⇒żaroodpornym naczyniu) układamy na wpół ugotowane i pokrojone na ćwiartki ziemniaki oraz cebulę (pokrojoną lub nie - jeżeli główki cebuli są nieduże, wystarczy je fantazyjnie ponacinać). Kilka cebul pozostawiamy na potem.
Wszystko polewamy kilkoma łyżkami pomidorowej mieszaniny i ponownie wstawiamy do piekarnika. Pieczemy w temperaturze 180 °C dopóki ziemniaki nie zarumienią się i przede wszystkim - mięso nie będzie miękkie.
W czasie pieczenia, często polewamy i przygotowaną mieszanką, i własnym sosem.

Pozostawioną cebulę kroimy w plasterki, posypujemy mąką i zarumieniamy na gorącym oleju.

Kiedy mięso jest zupełnie miękkie, wyjmujemy kości, a mięso ostrym nożem kroimy i z powrotem montujemy na kościach (już na półmisku), a obok - ziemniaki i cebulę.
Na tym wszystkim umieszczamy zarumienioną na patelni cebulę (razem z olejem ze smażenia).

• Cóż, czy można się dziwić, że jest to ulubione danie większości Węgrów?

Smacznego!

(Przepis ze starego kalendarza. Danie podawane w ⇒Kalamáris vendéglő, Pécs, Rákoczi út 30. Tel: 72/12-573)

 Golonka z grzybami - Gombás csülök (HUN)

Golonka fot. prota »

1 golonka wieprzowa (ok. 2 kg) pieprz sól ziele angielskie tłuszcz zwierzęcy lub olej 0,5 kg grzybów

2-3 łyżki mąki vegeta natka pietruszki 2 dl śmietanki sok z połówki cytryny 10 dag wędzonego sera

Golonkę gotujemy do miękkości w wodzie z przyprawami: sól, pieprz, ziele angielskie... Po ugotowaniu, studzimy we własnym wywarze. Mięso oddzielamy od kości. Największe, bardzo tłuste kawałki skóry (razem z tłuszczem) również odkładamy - może ktoś lubi właśnie to. Pozostałe, ładne kawałki kroimy w duże paski.

⇒Żaroodporne naczynie smarujemy tłuszczem i wyścielamy tłustymi kawałkami golonki (skórą do ścianek naczynia).
Pokrojone grzyby podsmażamy na oleju. Kiedy grzyby puszczą sos, opruszamy 2 łyżkami mąki i przyprawą vegeto podobną. Smażymy jeszcze przez moment.
Przy ciągłym mieszaniu dolewamy śmietankę, skrapiamy sokiem z cytryny, przyprawiamy małą łyżeczką cukru i posy­pujemy posiekaną, zieloną pietruszką, a następnie rozkładamy na mięsie.

Obficie posypujemy tartym serem i zapiekamy przez około 18-20 minut w twmperaturze 200 °C.

• Razem z golonką możemy zapiec ugotowane, małe i młode ziemniaczki.

Smacznego!

(Zbiory ProtaSoft 002110-HU.)

 Golonka na cebuli i ziemniakach z patelni - Sertéscsülök hagymás-serpenyős burgonyaágyon (HUN)

Co prawda, w nazwie figuruje patelnia, ale tylko symbolicznie, poniewaź ziemniaki są zapiekane w żaroodpornym naczyniu, wpiekarniku. W tym przypadku „z patelni”, znaczy po prostu - zapiekane.

Golonka na cebuli i ziemniakach z patelni - Sertéscsülök hagymás-serpenyős burgonyaágyon (fotó Blikk) fot. Blikk »

4 przednie golonki (z kościami) 80 dag cebuli 1 seler 4 ząbki czosnku 2 gałązki tymianku vegeta

liść laurowy 1 kg ziemniaków 1 dl oliwy sól kilka ziarenek pieprzu

Golonki zalewamy wodą, solimy (vegetą) i powoli gotujemy. Dodajemy czosnek, 2 cebule, listek laurowy, pieprz ziarnisty, świeży tymianek i seler. Gotujemy dopóki w mięso nie damy rady lekko wbić ⇒widelec do mięsa.
Mięso zdejmujemy z kości i dajemy mu ociec. Wywar możemy wykorzystać do jakiejś ciekawej ⇒zupy.

W czasie, gdy mięso gotowało się, obraliśmy (prawda?) ziemniaki i pozostałą cebulę. Warzywa te kroimy w talarki. Ziemniaki zagotowujemy w osolonej wodzie, po czym odcedzamy.
Mięso układamy w ⇒żarodpornym naczyniu (brytfannie). Dookoła rozmieszczamy obgotowane ziemniaki, posypuje­my cebulą, solimy (zwłaszcza cebulę) i w polewamy oliwą.
Pieczemy w temperaturze 180 °C na rumiano i chrupiąco.
Mięso, przed podaniem, kroimy w grube plastry.

Oczywiście, jak przystało na golonkę, doskonale smakuje przy dobrym, polskim piwie.

Smacznego!

(Na podstawie gazety „Blikk”.)

Podbrzusze wieprzowe nadziewane á la László Cseh - Töltött dagadó Cseh László módra (HUN)

Tak piecze nadziewane podbrzusze jeden z najlepszych pływaków na świecie - ⇒László Cseh. Jest zdobywcą wielu olimpijskich medali.

Podbrzusze nadziewane á la László Cseh (węgierski pływak, olimpijczyk, wielokrotny mistrz świata) - Töltött dagadó Cseh László módra / fot. Vidék íze, 2008 november fot. Vidék íze, 2008 november »

1,5 kg podbrzusza wieprzowego 15 dag wątróbek drobiowych 2-3 większe grzyby 1 cebula 1 strąk papryki 1 pomidor 3 łyżki bułki tartej 4 jajka vegeta mieszanka przypraw do pieczonego mięsa pęczek zielonej pietruszki pieprz sól 2 łyżki oleju

Obraną i drobno pokrojoną cebulę szklimy na gorącym oleju. Dodajemy pokrojone grzyby, wątróbkę, zieloną paprykę i pomidor (wszystko pokrojone!).
Pod przykryciem dusimy do miękkości na małym ogniu.

Ładne podbrzusze wieprzowe

fot. prota »

Kiedy wszystko jest miękkie, zdejmujemy z ognia i po lekkim wystygnięciu, dosypujemy bułkę tartą, wbijamy jajka, solimy i dodajemy pozostałe przyprawy: pieprz, vegetę oraz posiekaną natkę pietruszki.
Nadzienie dokładnie mieszamy.

W podbrzuszu, od węższej strony, robimy kieszeń (na Węgrzech można o to poprosić sprzedawcę w sklepie mięsnym) i wkładamy w nią całe nadzienie.
Kieszeń zaszywamy lub spinamy szpilkami do mięsa.

Podbrzusze nacieramy przyprawą do pieczonego mięsa, a następnie odstawiamy na pół godziny - w międzyczasie piekarnik nagrzewamy do 180 °C.
Podbrzusze układamy w brytfannie, przykrywamy (np. folią aluminiową) i pieczemy przez 60 minut. Po upływie tego czasu, zdejmujemy folię i pieczemy na rumiano w wyższej (ok. 222 °C ) temperaturze.

Spożywamy z ⇒ziemniakami lub ⇒ryżem i ⇒kwaśną sałatką. Doskonale smakuje na zimno z chlebem, chrzanem, musztardą...

Smacznego!

(Na podstawie rzepisu z czasopisma Vidék Íze, 2008 november)

Podbrzusze wieprzowe nadziewane cienkim makaronem - Metélttel töltött hús (HUN)

Kiedyś, przed wielu laty, suszone makarony (a raczej makrono-podobne produkty) były „wygodnym” pożywieniem koczujących Węgrów - dobrze przechowywały się i szybko je przyrządzano. Chyba stąd ta mnogość makoronowych dań w kuchni węgierskiej.

Podbrzusze wieprzowe do nadziewania i pieczenia fot. prota »

75 dag ⇒podbrzusza wieprzowego 5 dag suchego makaronu nitki 1 jajko 2 ząbki czosnku 5 dag masła lub margaryny łyżeczka musztardy łyżeczka curry łyżeczka pieprzu sól

Wybieramy ładne, mięsne podbrzusze - bez chrząstęk i nadmiaru tłuszczu (jak na mojej fotografii).

Przygotowujemy nadzienie:
Makaron gotujemy na półmiękko. Płuczemy w zimnej wodzie, po czym mieszamy z surowym jajkiem, rozgniecionym czosnkiem, miękkim masłem, musztardą i ewentualnie z innymi, ulubionymi przyprawami. Nadzienie odstawiamy - dojrzeje, a i smaki wymieszają się.

Mięso rozkrajamy poziomo tak, aby otrzymać jeden, duży płat - łatwo to zrobić, nawet nie bardzo potrzebny jest nóż.

• Nie szkodzi, jeżeli płat mięsa będzie trochę dziurawy.

Mięso rozkładamy na aluminiowej folii. Solimy i posypujemy pieprzem. Płat przykrywamy przygotowanym nadzieniem i cias­no zwijamy.
Rulon pakujemy w folię aluminiową i szczelnie zaciskamy oba końce, aby w czasie czasie pieczenia nie wysączył się smakowity sos.
Paczkę układamy w brtyfance i pieczemy przez 75-85 minut w temperaturze nie wyższej niż 180 °C.
Po upieczeniu, ostrożnie rozpakowujemy i zarumieniamy w wyższej (200-220 °C).

Doskonale smakuje i na zimno, i na gorąco w towarzystwie świeżej ⇒sałaty oraz zapiekanych ziemniaków.

Smacznego!

Mięso po meksykańsku (schab faszerowyny kiełbasą) - Mexikói hús (MEX?,HUN)

Mimo nazwy, nie jestem pewien, czy danie na pewno pochodzi z Meksyku. Niemalże tak samo robi się świąteczne schaby tu, na Węgrzech - proste i jakie efektowne! Zwykle piecze się bez duszenia...

Na świątecznym stole w 2010 roku (Wigilia) fot. prota »

kawałek schabu (około 1,5 kg) kawałek wędzonej kiełbasy długości schabu sól łyżka oleju pół szklanki wina

Schab dokładnie filetujemy.
Trzonkiem drewnianej łyżki lub długim, wąskim nożem robimy w mięsie otwór - wzdłuż, na wylot.

Kiełbasę prostujemy i mocno chłodzimy w zamrażalniku.
Twardą „pałkę” kiełbasy umieszczamy w otworze zrobionym w schabie.

Nadziane mięso możemy zesznurować szpagatem (rzadko to robię).

... i teraz jest różnica między klasycznym węgierskim przepisem, a naszym - „meksykańskim”...
Mięso solimy i dusimy, w małej ilości płynu - wody, wina i łyżki oleju, pod przykryciem, do miękkości, przy ciągłym polewaniu własnym sosem. W końcu zapiekamy w temperaturze 200 °C.

Doskonale smakuje i na zimno, i na gorąco (z ⇒purée ziemniaczanym i ⇒kwaśną sałatką).
Potrawa wspaniale prezentuje się (na zimno) ozdobione kostkami i paseczkami aspiku.

Smacznego!

Schab faszerowany leczo i wątróbką - Lecsóval és májjal töltött karaj (HUN)

Schab faszerowany lecsó i wątróbką - Lecsóval és májjal töltött karaj (fot. Király Krisztina, Budapest) fot. Király Krisztina, Budapest »

Skłädniki na 6 porcji:  6 dużych sznycli schabowych bez kości ok. 0.5 l słoik leczo (własnego lub ze sklepu) 30 dag wątróbki drobiowej 1 cebula 5 łyżek bułki tartej 5 łyżek mąki 2 jajka łyżeczka soli 5 dl oleju

Kotlety solimy i mocno rozbijamy.
Wątróbki myjemy i kroimy na mniejsze kawałki.

Drobno pokrojoną cebulę szklimy na oleju. Dorzucamy wątróbki, solimy i smażymy na rumiano.
Na brzego każdego kawałka mięsa, układamy 2-3 łyżki leczo i kilka usmażonych wątróbek. Zwijamy w rulony. Końce ładniewpychamy do wnętrza i ewentualnie, spinamy wykałaczkami.
Panierujemy w klasyczny sposób: mąka, jajko, bułka tarta. Układamy na patelni, szwem dodołu i smażamy (dość powoli) na jasnozłoty kolor.

Smacznego!

Wieprzowina pieczona - Disznósült (HUN)

Klasyczne pieczenie wieprzowiny...

Karkówka pieczona z ziemniakami - obok csalamádé fot. prota »

1,5-2 kg ładnej, młodej wieprzowiny czosnek sól ocet kminek

Wymaty, ładny kawałek wieprzowiny (może być z warstewką tłuszczu) lekko osuszamy, nacieramy solą i czosnkiem, po czym układamy, najlepiej w naczyniu ceramicznym. Dolewamy 1-2 szklanki wody lekko zakwaszonej octem i przyprawionej kminkiem.

• Możemy wodę, pół-na-pół, wymieszać z winem!

Pieczemy powoli, w temperaturze około 170 °C. Często obracamy. Jeżeli płyn wyparuje, uzupełniamy wodą, winem lub piwem.
Sos powinien mieć ładny, złocisty kolor.

Podajemy z ⇒sałatką z kapusty i ziemniakami.

Smacznego!

Wieprzowina z kaszą jaglaną - Sertéshús kásával (HUN)

Przepis pochodzi ze starej(1900 r.) książki kucharskiej, która nie podaje ilości składników. Dobierzmy je więc według własnego smaku i doświadczenia.

Proso - Millet - z tego będzie kasza jaglana fot. Alan Bragg »

wieprzowina (bez kości) cebula sól świeża papryka kasza jaglana smalec słonina (lub boczek)

Wieprzowinę myjemy, a następnie kroimy w kostki. Zalewamy wodą i solimy. Gotujemy, do miękkości, razem ze świeżą papryką i cebulą.

• W 1900 roku ⇒nie było jeszcze słodkiej papryki, a więc wtedy, do tej potrawy, na pewno dodawano tylko mały kawałeczek strąka!

Kaszę jaglaną myjemy dwukrotnie: raz w zimnej wodzie i raz w gorącej.

W oddzielnym garnku rozgrzewamy kilka łyżek smalcu i lekko podsmażamy kaszę.
Zalewamy wywarem z ugotowanego mięsa. Mieszamy, gotujemy „na gęsto”.
Dodajemy ugotowane mięso. Mieszamy, po czym wszystko polewamy usmażoną cebulą i skwarkami.

Podajemy z kwaśną ⇒sałatką.

Smacznego!

(Na podstawie Szegedi új szakácskönyv, Szekula Terez, 1900.)

Kotlety cesarskie 2 - Császárszeletek 2 (HUN,...)

To jeszcze jeden przepis z mojej starej kolekcji. Autorka książki, w której go znalazłem, zalicza to danie do przystawek, ale spokojnie możemy je przygotować na główny posiłek.

Martwa natura z 0 dagkami, mięsem... Vincent van Gogh fot. repr. allen cunningham »

0,5 kg wieprzowiny (bez kości) piersi ⇒kapłona (po prostu - kury lub kurczaka) 2 czerstwe bułki szklanka mleka 2 łyżki masła 1 jajko sól pieprz mielony tłuszcz do smażenia

Na sos:  łyżka masła łyżka mąki natka pietruszki szklanka bulionu 1 cytryna sól cukier 2 żółtka

Chudą wieprzowinę i drobiowe piersi bardzo drobno siekamy (tak to się robiło przed wynalezieniem ⇒maszynki do mielenia mięsa przez Karla Draisa) lub po prostu - mielemy.

Dwie czerstwe bułki moczymy w mleku (ewentualnie lekko rozceńczonym wodą), po czym wyciskamy i rozdrabniamy. Dodajemy do mięsa razem z 2 łyżkami roztopionego masła i jajkiem, a następnie wszystko mieszamy na jednolitą ma­sę. Przyprawiamy solą i pieprzem.
Formujemy płaskie kotlety i smażymy na tłuszczu. Gotowe wyjmujemy z patelni i trzymamy w cieple.

Z mąsła i mąki robimy jasną ⇒zasmażkę. Dodajemy posiekaną natkę pietruszki, rozcieńczamy bulionem i zagotowu­jemy. Przyprawiamy drobno startą, cytrynową skórką, solą, cukrem oraz dodajemy 2 żółtka.
Gotujemy na niewielkim ogniu, cały czas bardzo dokładnie mieszając, dopóki nie otrzymamy aksamitnego, dość gęste­go sosu.

Kotlety układamy na półmisku i polewamy sosem, a dookoła - cieniutkie plasterki cytryny.

Smacznego!

(Na podstawie Szegedi új szakácskönyv, Szekula Terez, 1900.)

Kotlety schabowe smażono-duszone - Sült-párolt karaj szeletek (...,HUN)

Danie dlatego węgierskie, bo w zasadzie znane prawie w całej Europie środkowej. Wygrzebałem je z moich starych zbiorów.

Schabowe bez klasycznej panierki fot. Joymaster Wikimedia Commons »

Składniki na 6 porcji:  6 kotletów schabowych sól pieprz 1 łyżka cynamonu 2 łyżki tartej bułki ½ szklanki oleju jadalnego lub masła 1 szklanka wody

Mięso opłukujemy, osuszamy, nacieramy solą, pieprzem i cynamonem, a następnie obtaczamy w tartej bulce.
Smażymy na rumiano, z obu stron na patelni z rozgrzanym tłuszczem. Dolewamy wodę, a jeszcze lepiej białe wino wodę, zagotowujemy, zmniejszamy płomień, dusimy na małym ogniu przez 30 minut (oczywiście, do miękkości!). Ubytek sosu uzupełniamy winem lub wodą.
Podajemy z ⇒ziemniakami pureé i surówką - a może raczej klasycznie (ale po węgiersku) z ⇒duszoną, słodką kapustą?

Smacznego!

(Na podstawie polskiego zdzieraka z 25-25.09.1997.)

Żeberka faszerowane z Hajdúság - Töltött oldalas - hajdúsági (HUN)

⇒Hajdúság - kraina ⇒Hajduków, to północno wschodnie tereny Wielkiej Niziny Węgierskiej. Właśnie w Krainie Hajduków jest położona, znana niemalże wszystkim Polakm, miejscowość ⇒Hajdúszoboszló .

Żeberka pieczone fot. Father.Jack »

1 kg żeberek 1 pałka wędzonej kiełbasy (długości żeberek) 3 jajka 1 cebula 3 łyżki musztardy 1 dl oleju sól pieprz mielony

Hajdúság

Hajdúság

Z żeberek usuwamy kości i mięso rozkładamy na desce. Rozbijamy, solimy, przy­prawiamy pieprzem i smarujemy musztardą.
Jajka wbijamy do miseczki, solimy i roztrzepujemy.

Na niewielkiej ilości oleju podsmażamy pokrojoną cebulę i smażymy coś w rodzaju omletu.
Gotowy, lekko przestudzony placek jajeczny układamy na mięsie.

Na brzegu mięsa umieszczamy kiełbasę i zaczynając od tej strony, wszystko ściśle zwijamy, ⇒sznurujemy, przyprawiamy (według gustu) i układamy w brytfannie.
Polewamy gorącym olejem i przy częstym zwilżaniu własnym sosem, pieczemy na rumiano w temperaturze 170-180 °C.

Przed podaniem, zdejmujemy sznurek, kroimy na grube (około 2 cm) plastry i podajemy z ⇒rizi-bizi oraz ⇒kwaśną sałatką.

Smacznego!

Żeberka duszone - Párolt oldalas (HUN)

Ładne żeberka, jeszcze surowe fot. prota »

1 kg żeberek sól cebula czosnek papryka 3 dag smalcu

Żeberka tniemy w pasy (w poprzek kości), myjemy, osuszamy papierowymi ręcznikami, a następnie kroimy na jedna­kowej wielkości kawałki.

Tak przygotowane mięso obrumieniamy na rozgrzanym tłuszczu. Pod koniec obsmażania żeberka solimy, dodajemy drobno pokrojony czosnek oraz cebulę. Przyprawiamy papryką, po czym dolewamy niewielką ilość wody i pod przy­kryciem powoli dusimy.

Miękkie żeberka wyjmujemy z rondla i usuwamy z nich kości. Kawałki mięsa składamy po dwa, zawijamy ciasno w folię alu­miniową i studzimy.

Przed podaniem rozwijamy z folii. Mięso kroimy ostrym nożem w cienkie plasterki.

• Spożywamy z chrzanem, ostrą musztardą...

Smacznego!

(Przepis z polskiego „zdzieraka” - 21,22.IX.1997.)

Gulasz po tatarsku - Hús tatár módra (...,POL)

Potrawa nie jest ⇒gulaszem węgierskim. Pozostawiłem jednak jej oryginalną, polską nazwę, którą ominąłem w języ­ku węgierskim, ponieważ danie nie ma nic wspólnego z węgierskim gulaszem.

Kamień tatarski w okolicach Nidzicy fot. prota »

60 dag mięsa wieprzowego lub wołowego 12 dag smalcu lub oleju roślinnego 15 dag białej cebuli 10 dag kiszonych ogórków 40 dag ziemniaków 200 ml wody lub bulionu warzywnego 5 dag koncentratu pomidorowego 2-3 ząbki czosnku liść laurowy sól pieprz czarny mielony

Mięso opłukujemy, osuszamy, kroimy w cienkie paski.

Połowę tłuszczu rozgrzewamy w rondlu, obsmażamy mięso przez 5 minut. Dodajemy obraną i pokrojoną w półplas­terki cebulę i smażymy na niewielkim ogniu, aż się zarumieni.
Dodajemy ogórki starte na tarce o dużych oczkach, koncentrat, liść laurowy, posiekany czosnek i wodę lub bulion. Dusimy, aż mięso będzie prawie miękkie.

Na innej patelni rozgrzewamy resztę tłuszczu i podsmażamy umyte, obrane, pokrojone w słupki ziemniaki, mieszając, aż będą prawie miękkie.
Usmażone ziemniaki przekładamy do mięsa. Przyprawiamy solą i pieprzem, dusimy pod przykryciem do miękkości mięsa i ziemniaków.

Smacznego!

(Na podstawie „zdzieraka” wydawnictwa Kastor, 29.01.2015)

Paprykarz z mangalicy z pogaczami z bułek i grzybów - Mangalica paprikás, gombás sült zsemlegombócfelfújttal (HUN)

Mangalica fot. Quartl|Wkimedia Commons »

10 dag wędzonej słoniny lub tłustego boczku 30 dag schabu z ⇒mangalicy (może być zwykły schab, ale będzie trochę twardszy) 1 duża papryka 1 duży pomidor 1 dśredni por (około 10 dag) 3 dl śmietany łyżka (lekko czubata) słodkiej, mielonej papryki 3 ząbki czosnku sól

Na pogacze:  6 dag grzybów mały por (około 3 dag) 5 dag wędzonej słoniny 0,5 l mleka 3 czerstwe bułki sól pieprz czarny, mielony 2 pęczki natki pietruszki 2 jajka 12 plasterków bekonu

Zaczynamy od przygotowania pogaczy.
Grzyby myjemy. Bułki zalewamy mlekiem i kiedy dobrze namokną, wyciskamy. Natkę pietruszki i por, drobno siekamy. Słoninę kroimy w małe kostki. Wszystko wkładamy do robota kuchennego. Dodajemy jajka, przyprawiamy solą, piep­rzem i dokładnie rozdrabniamy.

• Jeżeli nie mamy robota, możemy wszystko 2-3 razy przepuścić przez maszynkę do mięsa.

W posmarowanej olejem bratfannie umieszczamy 12 małych porcji przygotowanej masy. Każdą owijamy bekonem (możemy spiąć wykałaczką).
Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 200 °C przez 15-20 minut.

• Pogacze możemy usmażyć na patelni lub na grillu, ale wymaga to kilkakrotnego, ostrożnego ich obracania.

Schab kroimy w wąskie paski, wędzoną słoninę, paprykę i pomidor - w drobne kostki, pora - w cienkie plasterki.
Wszystko wrzucamy na głęboką patelnię (może być wok). Solimy, dodajemy rozgnieciony czosnek, Smażymy na sil­nym ogniu jedynie przez 3-4 minuty - dłużej nie warto, bo schab zrobi się twardy.
Kiedy mięso lekko zarumieni się, dodajemy mieloną paprykę, mieszamy i polewamy śmietaną, po czym szybko zagoto­wujemy.
Możemy podawać - oczywiście z wcześniej przygotowanymi pogaczami!

Smacznego!

Wieprzowina zawijana z leczo - Lecsóval göngyölt pecsenye (HUN)

Leczo made in prota - w tym przypadku z kiełbasą fot. prota »

80 dag wieprzowiny bez kości (schab, szynka...) 4 cienkie plastry bekonu kilka łyżek słodkiej, mielonej papryki 1 cebula 1 pomidor 1 papryka 2-3 ząbki czosnku sól 1 dl śmietany

Na leczo:  10 dag wędzonej słoniny lub tłustego boczku 1 cebula 2-3 pomidory 4 papryki 2 jajka sól pieprz czarny, mielony

Wieprzowinę kroimy na 4 plastry. Nacinamy poziomo tak, aby po rozchyleniu otrzymać dwa razy większe kotlety. Mięso rozbijamy na duże płaty. Solimy i przyprawiamy pieprzem.

Z cebuli, pomidorów, papryki, na podsmażonym boczku robimy ⇒klasyczne leczo. Z leczo wygotowujemy cały sos - pozostawiamy jedynie tłuszcz. Dodajemy 2 rozbełtane jajka i jeszcze przez minutę, mieszając trzymamy na ogniu.
Odsuwamy z ognia i studzimy.

Leczo rozsmarowujemy na płatach mięsa i jak w przypadku naleśników - najpierw zachylamy oba brzegi, a potem zwijamy w rulonik.
Spinamy wykałaczkami lub stalowymi szpilkami.
Plasterki bekonu z jednej strony nacinamy, po czym smażymy na chrupiąco. Wyjmujemy z patelni i odstawiamy.
Na wytopionym tłuszczu obsmażamy na rumiano rulony mięsa i pokrojoną w plasterki cebulę. Posypujemy słodką papryką. Dodajemy pokrojony pomidor, paprykę i posiekany czosnek. Dolewamy ¾ szklanki wody, solimy i powoli dusimy do miękkości.

Gotowe mięso wyjmujemy na półmisek, usuwamy wykałaczki i każdy rulon przekrajamy ukośnie na połówki.
Pozostały sos mieszamy ze śmietaną, przecedzamy i polewamy wieprzowinę.
Na mięsie układamy chrupiący bekon. Ozdabiamy gałązkami zieleniny.

Podajemy z gotowanymi ⇒ziemniakami.

Smacznego!

Warkocz z wieprzowiny z grzybami i twarogową galuszką - Sertéscopf vadgomba pörkölttel, túrógaluskával (...,HUN)

Borowiki Danusi fot. prota »

Mięso:  4 małe polędwice wieprzowe (razem ok. 80 dag) płaska łyżka świeżego tymianku sól pieprz czarny, świeżo mielony 3 łyżki oleju   Pörkölt z grzybów:  40 dag leśnych grzybów 3 łyżki oleju 1 drobno pokrojona cebula 2 łyżeczki słodkiej, mielonej papryki 1 drobno pokrojony pomidor (bez skórki i nasion) sól

Galuszka:  25 dag twarogu 2 jajka ½ szklanki kaszy-manny 1,5 łyżki masła sól

Polędwiczki przekrajamy wzdłuż na 3 paski tak, aby jeden koniec nie był przecięty na wylot. Przyprawiamy solą, tymiankiem i pieprzem, po czym splatamy w warkocze. Końce spinamy wykałaczkami.
Na bardzo gorącym oleju szybko smażymy na rumiano.
Przekładamy do żarodpornego naczynia i w temperaturze 160°C zapiekamy na gotowo (przez 10-12 minut).

• Mięso powinno być wewnątrz lekko różowe - nie wysuszmy, bo wszystko zepsujemy!

W dwulitrowym rondlu szklimy cebulę. Odsuwamy z ognia i dosypujemy czerwoną słodką paprykę. Mieszamy i doda­jemy pokrojony pomidor. Dolewamy pół szklanki wody. Na małym ogniu, powoli dusimy przez kilka minut - cebula powinna zupełnie zmięknąć.

Kiedy woda prawie zupełnie wyparuje, dorzucamy pokrojone grzyby. Solimy i dusimy do miękkości.

Galuszka twarogowa: 
Składniki na galuszkę dokładnie mieszamy i odstawiamy do lodówki na 30 minut.
Przy pomocy dwóch łyżek formujemy galuszki i wkładamy do osolonego wrzątku. Przykrywamy i powoli gotujemy, dopóki nie wypłyną. Wyjmujemy na durszlak.

Na gorących talerzach układamy porcje pörköltu z grzybów, na nich po warkoczu mięsa, a dookoła rozmieszczamy galuszkę.

Smacznego!

(Na podstawie przepisu Kalla Kálmán, kucharskiego mistrze z restauracji Gundel - Gundel-étterem.)

Wieprzowina w pikantnym sosie - Sertéshús pikans mártásban (...,EUR)

Wieprzowina fot. Rainer Zenz Wkimedia Commons »

40 dag ugotowanej, białej fasoli 20 dag mięsa wieprzowego 5 dag szynki czosnkowej 1 cebula 3 ząbki czosnku 250 ml pikantnego soku pomidorowego 2 łyżki oliwy z oliwek pieprz ziołowy sól

Wieprzowinę oczyszczamy z tłuszczu i niepotrzebnych błonek, kroimy w kostkę i oprószamy solą. Cebulę oraz czos­nek obieramy i siekamy, a następnie szklimy na oliwie z oliwek. Dodajemy wieprzo­winę.

Kiedy mięso zarumieni się, dorzucamy fasolę i dolewamy sok pomidorowy. Powoli dusimy na małym ogniu przez 30 minut, aż mięso bę­dzie miękkie.

Szynkę kroimy w paseczki i dodajemy do pozostałych składników. Przyprawiamy solą i pieprzem.
Podajemy z ciemnym pieczywem.

Smacznego!

(Na podstawie zdzieraka wydawnictwa O-Press sp. z o.o. 2011.)